بزرگنمايي:

پیام ویژه - دنیای اقتصاد /متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشر آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
در قلب صحرای سوزان چیزی «سوسو» می‌زند. در این صحرای لم‌یزرع یک مرکز تحقیقاتی آینده‌نگرانه با ماموریتی فوری وجود دارد. ماموریت آن مرکز تحقیقاتی در این شعار خلاصه می‌شود: هر چه سریع‌تر اقتصاد نفت محور عربستان را سبزتر کنید. هدف این است که به سرعت صفحات خورشیدی بیشتری بسازیم و استفاده از خودروهای الکتریکی را گسترش دهیم تا در نهایت این پادشاهی نفت بسیار کمتری بسوزاند. «هیروکو تابوچی» در گزارش 21نوامبر در نیویورک‌تایمز نوشت، اما عربستان سعودی دیدگاه بسیار متفاوتی برای بقیه جهان دارد. دلیل عمده ای که می‌خواهد نفت کمتری در داخل بسوزاند این است که می خواهد نفت بیشتری برای فروش در خارج داشته باشد. این تنها یکی از جنبه‌های استراتژی بلندمدت تهاجمی این پادشاهی برای وابسته نگه داشتن جهان برای دهه‌های آینده به نفت است. دلیل دیگر این است که این کشور می‌خواهد در غیاب رقبا، همچنان بزرگ‌ترین تامین‌کننده نفت جهان باقی بماند.
در روزهای اخیر، نمایندگان عربستان سعودی در اجلاس جهانی آب و هوای سازمان ملل در مصر برای جلوگیری از درخواست جهانی برای سوزاندن نفت کمتر تلاش سختی به خرج دادند. به گفته دو نفر از حاضران در نشست، در بیانیه پایانی اجلاس مقام‌های سعودی اعلام کردند که «نباید به سوخت‌های فسیلی اشاره شود». تلاش آنها به پیروزی دست یافت: پس از مخالفت‌های عربستان سعودی و چند تولیدکننده دیگر نفتی، در این بیانیه فراخوان از کشورها برای حذف تدریجی سوخت‌های فسیلی گنجانده نشد. طرح این پادشاهی برای قرار دادن نفت در مرکز اقتصاد جهانی در سراسر جهان در فعالیت‌های مالی و دیپلماتیک عربستان و همچنین در حوزه‌های تحقیقاتی، فناوری و حتی آموزش اجرا می‌شود. این استراتژی‌ای است در تضاد با اجماع علمی که جهان باید به سرعت از سوخت‌های فسیلی از جمله نفت و گاز دور شود تا از بدترین عواقب گرمایش جهانی جلوگیری شود.
این ناهماهنگی به قلب پادشاهی سعودی آسیب می‌زند. شرکت نفتی دولتی «آرامکو»، در حال حاضر از هر 10بشکه نفت جهان یک بشکه تولید می‌کند. با این حال، این غول نفتی عربستان دنیایی را تصور می‌کند که در آن حتی بیشتر بفروشد. تغییرات آب و هوا و افزایش دما در حال حاضر زندگی را در این پادشاهی صحرانشین مانند چند مکان دیگر جهان تهدید می‌کند. بر اساس پایگاه داده‌ای «کراسرف» که نشریات دانشگاهی را دنبال می‌کند، آرامکو به یک سرمایه‌گذار پرکار در زمینه تحقیقات درباره مسائل حیاتی انرژی تبدیل شده است و تقریبا 500مطالعه تحقیقاتی را در طول پنج سال گذشته تامین مالی کرده است، از جمله تحقیقاتی که هدف آن رقابتی نگه داشتن خودروهای بنزینی یا ایجاد تردید درباره خودروهای الکتریکی است. آرامکو با وزارت انرژی ایالات متحده در پروژه‌های تحقیقاتی برجسته از جمله تلاش 6ساله برای توسعه بنزین و موتورهای کارآمدتر و همچنین مطالعات درباره افزایش بازیافت نفت و روش‌های دیگر برای تقویت تولید نفت همکاری کرده است.
آرامکو همچنین یک شبکه جهانی از مراکز تحقیقاتی از جمله آزمایشگاهی در نزدیکی دیترویت را اداره می‌کند که در آن در حال توسعه یک دستگاه سیار «کربن گیری» است؛ تجهیزاتی که برای اتصال به یک خودروی بنزین‌سوز طراحی شده‌اند و گازهای گلخانه‌ای را قبل از فرار از اگزوز به دام می‌اندازند. به‌طور گسترده‌تر، عربستان سعودی در طول دهه گذشته 5/ 2میلیارد دلار به دانشگاه‌های آمریکا سرازیر کرده است و این پادشاهی را به یکی از کشورهای مهم کمک‌دهنده به آموزش عالی ایالات متحده تبدیل کرده است. بر اساس گزارش‌های افشاشده وزارت دادگستری که توسط «مرکز سیاست‌های پاسخگو» جمع‌آوری شده است، افراد ذی‌نفع در عربستان از سال2016 نزدیک به 140میلیون دلار برای لابی‌گران و گروه‌ها و افرادی از این دست برای تاثیرگذاری بر سیاست و افکار عمومی آمریکا هزینه کرده است و عربستان را به یکی از کشورهایی که در صنعت لابی‌گری ایالات متحده هزینه می‌کنند، تبدیل کرده است.
بیشتر آن سرمایه بر تقویت وجهه کلی این پادشاهی متمرکز شده است؛ به‌ویژه پس از قتل جمال خاشقجی در سال2018 توسط عوامل سعودی. اما تلاش عربستان سعودی به ائتلاف‌سازی در ایالت‌های «کمربند ذرت» آمریکایی که اتانول تولید می‌کنند (محصولی که توسط خودروهای الکتریکی نیز تهدید می‌شود) گسترش یافته است. در پشت درهای بسته در مذاکرات جهانی آب و هوا، سعودی‌ها برای جلوگیری از اقدامات و تحقیقات آب و هوایی، به‌ویژه مخالفت با فراخوان‌ها برای حذف سریع سوخت های فسیلی تلاش کردند. در ماه مارس، در نشست سازمان ملل متحد با دانشمندان آب و هوا، عربستان سعودی همراه با روسیه تلاش کردند تا اشاره به «تغییرات آب و هوایی ناشی از انسان» را از یک سند رسمی حذف کنند و درواقع، این واقعیت ثابت‌شده علمی را که سوزاندن سوخت‌های فسیلی توسط انسان محرک اصلی بحران آب و هوا است، به چالش می‌کشد.
امین ناصر، مدیر اجرایی آرامکو گفت: «مردم دوست دارند که ما از سرمایه‌گذاری در هیدروکربن صرف نظر کنیم؛ اما نه.» زیرا چنین اقدامی تنها بازارهای نفت را ویران می‌کند. او گفت که تهدید بزرگ‌تر «عدم سرمایه‌گذاری در نفت و گاز» است. وزارت انرژی عربستان در بیانیه‌ای اعلام کرد که انتظار می‌رود هیدروکربن‌هایی مانند نفت، گاز و زغال‌سنگ «به مدت چندین دهه بخش مهمی از ترکیب انرژی جهانی باشند» اما در همان زمان، این پادشاهی «سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی در اقدام برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی انجام داده است.» این بیانیه می‌افزاید: «عربستان سعودی غیر از ممانعت از پیشرفت در مذاکرات تغییرات آب و هوایی، نقش مهمی را در این مذاکرات ایفا کرده است.» همچنین در صنعت نفت و گاز هم نقش مهمی برای کاهش گازهای گلخانه‌ای داشته است. عربستان سعودی می‌گوید: حامی توافق پاریس است که هدفش جلوگیری از افزایش 5/ 1درجه‌ای حرارت جهانی است. این کشور در نظر دارد تا سال2030 نیمی از برق مورد نیاز خود را از منابع تجدیدپذیر به‌دست آورد. این پادشاهی همچنین در نظر دارد 10میلیون اصله درخت در دهه آینده بکارد و در عین حال، در حال ساخت شهری به نام «نئوم» است که شهری عاری از کربن است. در این شهر فوق‌مدرن همه چیز با نیروی فناوری می‌چرخد و به شکل عمودی ساخته شده است.