چاپ

پیام ویژه - صبح نو /متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشارش در آخرین خبر به معنای تایید آن نیست
مصطفی خوش‌چشم، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با «صبح نو» با اشاره به کمتر شدن اختلاف‌ها در پرونده هسته‌ای ایران و حل‌وفصل برخی موضوعات ایران و غرب، اظهار کرد: «صرف‌نظر از اینکه در شهریورماه سال گذشته، ایران و آمریکا در اندک مسائل باقی‌مانده برجامی به تفاهم نرسیدند، غرب به یک جنگ ترکیبی روی آورد و در حوزه‌های متعدد ترور، خرابکاری، سایبری و حمایت از اغتشاشات، فشارهای سیاسی و دیپلماسی را در کنار دیگر حوزه‌ها بیشتر کرد. غرب حتی در حوزه دیپلماسی، به‌مانند گذشته از ابزار آژانس برای فشار بیشتر روی مسائل جمهوری اسلامی استفاده کرد.»
خوش‌چشم با بیان اینکه ایران به یک هم‌افزایی در عرصه دیپلماسی دست یافته است ادامه داد: «در کنار آن، اروپایی‌ها به عنوان نقش مکمل، از حوزه‌های حقوق بشری استفاده می‌کردند تا اینکه با تعلیق عضویت ایران در کمیسیون مقام زن، این فشار سیاسی بیشتر شد.»
وی افزود: «جمهوری اسلامی ایران توانست با هم‌افزایی که از سال گذشته در زمستان و بهار، شاهد آن هستیم، مجموعه اقدامات از جمله همکاری با آژانس را رقم بزند تا در حقیقت در مقابل این فشار سیاسی دیپلماتیک، ایستادگی و آن را خنثی سازد.»
کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به اینکه غرب در برابر رفتارهای دیپلماتیک ایران، شکست خورده است تصریح کرد: «درحالی‌که طرف غربی سعی داشت ایران را منزوی کند، جمهوری اسلامی ایران نه تنها عقب ننشست، بلکه در نهایت با اقدامات متعدد، از خدشه به اعتبار دیپلماتیک کشورمان جلوگیری کرد. مجموعه‌ای از اقدامات در حوزه همکاری‌ها با آژانس، تجدید روابط با عربستان، عضویت ایران در کمیته پیشگیری از جرم سازمان ملل و بلافاصله ریاست ایران در مجمع شورای حقوق بشر سازمان ملل و رفت‌وآمدهای اخیری که مقامات کشورهای منطقه به ایران داشتند، باعث شده نه تنها خدشه‌ای به ایران وارد نشود، بلکه نسبت به قبل هم در اعتبار سیاست خارجه ایران ارتقاء پدید آید و در عین حال، رژیم صهیونیستی منزوی شود.»
وی در ادامه با اشاره به اینکه همکاری‌های ایران و طرف‌های برجامی باید دو طرفه باشد، ادامه داد: «اقدام بعدی غربی‌ها، در حوزه آژانس بود که با سفر گروسی در زمستان به ایران آغاز شد تا در حقیقت موج فشار آمریکا و غرب با موفقیت بیشتر ایران، خنثی‌سازی شود. طرف آژانس، بعد از اینکه در پاییز و اوایل زمستان تهدیدهای غرب به شکست انجامید، سعی کرد توقعاتش را تا حدی منطقی‌تر کند. برای نمونه قبلا از ایران توقع می‌رفت که وظایف ذیل پروتکل الحاقی در چارچوب برجام را انجام دهد، برجامی که اصلا از سوی طرف مقابل اجرا نمی‌شود.»
کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به اینکه گروسی انتظار داشت ایران به صورت یک‌طرفه تعهدات آژانس را انجام دهد گفت: «البته در زمستان و پس از اینکه جنگ ترکیبی آمریکا علیه کشورمان با شکست همراه شد، گروسی و آژانس متوجه شدند ایران عقب‌نشینی نخواهد کرد. از این رو گروسی رویکرد خودش را منطقی‌تر کرد و به جای توقعات برجامی، اکنون خواسته‌هایش در عرصه پادمانی است؛ یعنی تعهدات بین‌المللی را به‌مانند دیگر کشورها کاهش داد و به درخواست‌های منطقی روی آورد.»
وی ادامه داد: «آژانس رویکرد خود را با ایران تعاملی‌تر کرد و به همکاری پرداخت. ایران، هم در چارچوب وظایف پادمانی و هم به منظور خنثی‌سازی فشارهای دیپلماتیک آمریکا در صحنه آژانس و دیگر بخش‌های سازمان ملل، روند رو به رشدی از همکاری‌ها را طی کرد که مجموعا به بسته شدن دو پرونده انجامید. البته اگر آژانس به رویکرد منطقی خود ادامه دهد، قطعا باید دو پرونده دیگر را هم خاتمه دهد، چون اساسا توضیحات داده شده به آژانس، در مقایسه با قبل، چندان تفاوتی نکرده است، درحالی‌که آژانس قبلا سعی می‌کرد به عنوان ابزار فشار روی طرف ایرانی، به خواست آمریکا و رژیم اسرائیل عمل کند، جواب‌های منطقی ایران را نمی‌پذیرفت؛ اما اکنون دارد جواب‌های منطقی ایران را قبول می‌کند.
تغییر رویه آژانس به خاطر به نتیجه نرسیدن فشارهای آمریکا در ماه‌های گذشته است. این امر، به معنی دسترسی به برجام نیست؛ چراکه اساس مذاکرات برجام بر دو موضوع کوچک باقی‌مانده که یک بخش آن آژانس است و بخش مهم‌تر آن به ویژه برای ایران که قابل اغماض و عقب‌نشینی نیست، برداشته شدن تحریم‌ها است و ضمانت اینکه شاهد برداشته شدن مداوم این تحریم‌ها باشیم.»
خوش‌چشم افزود: «در پی مذاکرات فنی اخیر میان سازمان انرژی اتمی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی موضوع مورد اختلاف درباره یکی از مکان‌های ادعایی موسوم به آباده، مریوان با ارائه توضیحات فنی حل شد و دیگر اینکه موضوع کشف ذرات اورانیوم 83.7 درصد نیز حل‌وفصل شد.»
وی ادامه داد: «با وضعیت موجود در رفع دو پرونده آژانس، دست ایران پُرتر از قبل است؛ چراکه طرف غربی را در صحنه‌های دیپلماتیک با شکست مواجه کرده و نسبت به قبل اعتبار بیشتری جلب کرده است. ایران حتی رفع بهانه‌جویی‌های آژانس را انجام داده است تا در شورای بعدی حکام نتواند از این فرصت استفاده کند تا به ایران فشار آورد. از دیگر سو، آمریکا که از همه ابزارهای خودش در جنگ ترکیبی در حد بالا استفاده کرده، به نتیجه نرسیده است.»
کارشناس مسائل آمریکا تأکید کرد: «طرف ایرانی دارای ابزارهای متعددی است که هنوز از آنها استفاده نکرده و در مجموع می‌توان گفت ایران می‌تواند در حقیقت با فشار هر چه بیشتر، اهداف و مقاصد خودش را در این چارچوب بیشتر کند.»