بزرگنمايي:

پیام ویژه - اقتصاد آنلاین / با وجود تعیین سقف 25 درصدی برای افزایش اجاره‌بها در سال گذشته، آمار رسمی از رشد نزدیک به 40 درصدی هزینه‌های مسکن حکایت دارد.
با وجود تعیین سقف 25 درصدی برای افزایش اجاره‌بها در سال گذشته، آمار رسمی از رشد نزدیک به 40 درصدی هزینه‌های مسکن حکایت دارد. در آستانه فصل جابه‌جایی مستاجران، نرخ اجاره در تهران و دیگر شهرها به‌شدت بالا رفته و حتی وام ودیعه دولت نیز نتوانسته فشار اقتصادی را کاهش دهد.
افزایش رسمی اجاره‌بها؛ 37.8 درصد در یک سال
بازار
مرکز آمار ایران در جدیدترین گزارش خود اعلام کرده که نرخ اجاره‌بها در فروردین 1404 نسبت به مدت مشابه سال قبل 37.8 درصد افزایش داشته است. این آمار در حالی منتشر می‌شود که سقف مجاز افزایش اجاره، بر اساس مصوبه دولت، 25 درصد تعیین شده بود.
شاخص اجاره‌بها بخشی از نرخ تورم مسکن است؛ رقمی که با در نظر گرفتن هزینه‌های جانبی مانند آب، برق، گاز و خدمات مشترک ساختمانی محاسبه می‌شود و برای فروردین امسال حدود 40 درصد رشد را نشان می‌دهد.
شوک جدید فایل‌های اجاره به مستاجران تهرانی
فایل‌های جدید مسکونی که در پلتفرم‌های آنلاین و بنگاه‌های ملکی منتشر شده‌اند، نشان از شرایطی نگران‌کننده برای مستاجران دارند. در مرکز تهران، برای یک واحد دوخوابه معمولی با 300 میلیون تومان ودیعه، نرخ اجاره ماهانه بین 20 تا 35 میلیون تومان اعلام می‌شود.
محله‌هایی مانند انقلاب، فردوسی، دانشگاه تهران و ولیعصر اکنون محل عرضه چنین فایل‌هایی هستند. حتی با صرف‌نظر از امکاناتی مثل آسانسور یا پارکینگ، اجاره‌نشینی در این مناطق برای بسیاری از خانوارها دست‌نیافتنی شده است.
افزایش هزینه‌ها در سراسر کشور؛ تخطی از سقف مجاز
براساس گزارش مرکز آمار ایران، تمام استان‌ها شاهد افزایش اجاره‌بها بیش از سقف مصوب 25 درصدی بوده‌اند. به طور رسمی، از فروردین 1403 تا فروردین 1404، هزینه‌های اجاره‌نشینی به‌طور متوسط 37.8 درصد افزایش یافته است، موضوعی که حکایت از ناکارآمدی سیاست‌های کنترلی دولت دارد.
وام ودیعه؛ راهکار یا بار مضاعف؟
در واکنش به فشار اقتصادی مستاجران، دولت بسته‌ای حمایتی شامل وام ودیعه مسکن را ارائه کرده است. این تسهیلات از 55 تا 275 میلیون تومان بر اساس شهر محل سکونت متغیر است. اما اقساط این وام‌ها خود به یکی از دغدغه‌های اصلی خانوارها بدل شده است:
تهران: اقساط ماهانه حدود 7.7 میلیون تومان
مراکز استان‌ها: 5.9 میلیون تومان
شهرهای کوچک: حدود 4 میلیون تومان
با احتساب این اقساط، مستاجری که هم اجاره پرداخت می‌کند و هم وام گرفته، باید ماهانه تا بیش از 40 میلیون تومان فقط برای مسکن هزینه کند؛ رقمی بسیار فراتر از توان مالی بسیاری از خانوارهای ایرانی.
فصل داغ اجاره در راه است
در آستانه فصل جابه‌جایی مستاجران، بازار اجاره در ایران همچنان در وضعیت بحرانی قرار دارد. با وجود ابزارهایی مانند وام ودیعه و تعیین سقف افزایش، فشار تورم مسکن و نبود نظارت مؤثر، شرایط زندگی را برای بسیاری از مستاجران دشوار کرده است. به‌نظر می‌رسد بدون یک مداخله ساختاری و راهکارهای پایدار، این بحران در ماه‌های آینده تشدید خواهد شد.