پیام ویژه - ایسنا / یک روزنامه اسپانیایی در گزارشی هشدار آمیز تاکید کرد که اتحاد آمریکا و اروپا عملا شکسته شده و اعتماد دو سوی آتلانتیک به شدت تضعیف شده است.
روزنامه اسپانیایی الپائیس در تحلیلی هشدارآمیز نوشت که ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۲۵ عملاً به اتحاد ۸۰ ساله خود با اروپا پایان داده است؛ اتحادی که از نگاه این روزنامه، «احتمالاً طولانیترین اتحاد پایدار در تاریخ معاصر» به شمار میرفت. به نوشته الپائیس، اگرچه نیروهای آمریکایی هنوز از اروپا خارج نشدهاند و پایگاههای نظامی ایالات متحده همچنان فعال هستند و ناتو نیز «دستکم روی کاغذ» وجود دارد، اما دور دوم ریاستجمهوری دونالد ترامپ با خصومت آشکار نسبت به اروپا و همزمان نزدیکی بیسابقه به روسیه همراه بوده است؛ روندی که بنیانهای اعتماد راهبردی میان دو سوی آتلانتیک را بهشدت تضعیف کرده است. این روزنامه تأکید میکند که در شرایط کنونی، حتی اعتبار ماده ۵ پیمان آتلانتیک شمالی که دفاع جمعی اعضای ناتو را تضمین میکند با تردید جدی روبهرو شده و مشخص نیست بیش از یک «بیانیه توخالی» باشد.
ماده 5 ناتو به یک بیانیه تو خالی تبدیل شده الپائیس برای اثبات این گسست، به مجموعهای از سیاستها و مواضع دولت ترامپ اشاره میکند که در عمل، اروپا را نه یک شریک راهبردی، بلکه باری اضافی برای آمریکا معرفی کردهاند؛*تضعیف ناتو و تهدید به عدم پایبندی به دفاع جمعی
بازار
ترامپ بارها اعلام کرده است که آمریکا تنها در صورتی از اعضای ناتو دفاع خواهد کرد که آنها «سهم عادلانه» خود از هزینههای نظامی را بپردازند. این موضعگیری، بهویژه درباره کشورهای اروپای شرقی، نگرانیهای امنیتی عمیقی ایجاد کرده است.
*فشار اقتصادی و تعرفهای علیه اروپا
دولت ترامپ در دور دوم ریاستجمهوری، بار دیگر تهدید به اعمال تعرفههای سنگین علیه صنایع کلیدی اروپا، از جمله خودرو، فولاد و محصولات فناورانه کرده و اتحادیه اروپا را به «سوءاستفاده تجاری» از آمریکا متهم ساخته است.
*بیاعتنایی به سازوکارهای چندجانبه اروپا
محورواشنگتن در دوره جدید ترامپ، عملاً نهادهای چندجانبهای را که اروپا نقش محوری در آنها دارد؛ از سازمان تجارت جهانی گرفته تا توافقهای اقلیمی و رژیمهای حقوق بشری؛ به حاشیه رانده و آنها را ناکارآمد یا «ضد منافع آمریکا» توصیف کرده است.
*نزدیکی به روسیه به بهای نگرانیهای اروپا
به نوشته الپائیس، یکی از مهمترین عوامل بیاعتمادی اروپا، تلاش ترامپ برای عادیسازی روابط با مسکو، بدون در نظر گرفتن دغدغههای امنیتی کشورهای اروپایی، بهویژه در پرونده اوکراین و شرق اروپا بوده است.
این تحلیل همچنین به راهبرد امنیت ملی جدید آمریکا اشاره میکند که در ۵ دسامبر منتشر شد. در این سند، دولت آمریکا بهصراحت ابراز نگرانی کرده که اروپا به دلیل سیاستهای رهبران اتحادیه اروپا و نهادهای فراملی، در آستانه «زوال تمدنی» قرار دارد و ممکن است ظرف ۲۰ سال آینده چهرهای کاملاً متفاوت و ضعیفتر داشته باشد.بر اساس این سند، واشنگتن حتی نسبت به توان اقتصادی و نظامی برخی کشورهای اروپایی برای باقی ماندن بهعنوان «متحدان قابل اتکا» نیز دچار تردید شده است. الپائیس نتیجه میگیرد که آنچه در سال ۲۰۲۵ رخ داده، نه یک اختلاف مقطعی، بلکه یک شکاف راهبردی عمیق در روابط فراآتلانتیک است. شکافی که اگر ترمیم نشود، میتواند اروپا را وادار کند بیش از هر زمان دیگری به سمت استقلال امنیتی، نظامی و سیاسی از آمریکا حرکت کند؛ مسیری که پیامدهای آن، نظم جهانی غربمحور را بهطور بنیادین دگرگون خواهد کرد.