بزرگنمايي:

پیام ویژه - هم میهن /متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و انتشارش در آخرین خبر به معنای تایید آن نیست
سیدعلی قائم‌مقامی| اگر بخواهیم تصویری از وضعیت اقتصادی ترکیه در حال حاضر ارائه دهیم، اقتصاد ترکیه در حال حاضر 500 میلیارد دلار بدهی خارجی دارد، 54 میلیارد دلار کسری جاری و 15 میلیارد دلار کسری بودجه دارد. ازسویی با کاهش ارزش لیر در برابر دلار، خزانه‌داری ترکیه باید بیش از 200 میلیارد لیر به صاحبان حساب لیر ترکیه پرداخت کند، زیرا تضمین نرخ بهره بانکی لیر ترکیه با نرخ ارز مواج را در دستور کار قرار داده بود و بر این اساس باید مابه‌التفاوت ارزش لیر در برابر دلار در قرارداد را به صاحبان سپرده به صورت لیر، پرداخت کند. ازسویی حدود 70 درصد تولیدات ترکیه مبتنی بر واردات مواد اولیه است که طبیعتاً وابسته به درآمد ارزی ترکیه است تا بتواند هزینه واردات مواد خام را تقبل کند که همین مسئله بر اقتصاد ترکیه فشار وارد کرده است.
از طرفی در ماه گذشته میلادی، نرخ تورم ترکیه ازسوی انجمن نظارت بر تورم که متشکل از اساتید دانشگاه‌ها و اقتصاددانان عالی‌رتبه ترکیه است، 105درصد اعلام شد، اما اردوغان معتقد است که نرخ تورم را کاهش داده و به 23درصد رسانده و سال آینده به یک درصد کاهش می‌یابد که باتوجه به کاهش درآمد دلار ترکیه دور از انتظار است. علاوه بر آن، در حال حاضر ورود سرمایه خارجی به ترکیه در برخی مناطق متوقف و در برخی موارد نیز به نصف کاهش یافته است.
بدین‌ترتیب مجموع این عوامل به‌عنوان بحران‌های اقتصادی در ترکیه می‌تواند هم بر سیاست داخلی و هم سیاست خارجی ترکیه اثرگذار باشد و سیاست نوعثمانی‌گری اردوغان را تحت تأثیر قرار دهد.
همچنین اردوغان اعلام کرده که می‌خواهد با همه کشورهای همسایه روابط اقتصادی گسترده‌ای را برقرار و سیاست‌های صلح‌طلبانه را اجرا کند، اما اکنون شاهد هستیم که اردوغان، 8200 کیلومترمربع از شمال سوریه را تحت اشغال خود قرار داده است.
ازطرفی در شرق فرات، نیروهای دموکراتیک سوری هستند و همچنین یگان‌های مدافع خلق که تحت دکترین ارتش آمریکا قرار دارند. در واقع اردوغان با این سیاست‌ها، سوریه را تجزیه کرده و تمایلی ندارد که از منافع خود عقب‌نشینی کند و یکی از اختلافات او با قلیچدار‌اوغلو نیز بر سر همین موضوع بود.
اکنون اردوغان اعلام کرده که 250 هزار خانه آجری در شمال سوریه تا سال‌های آینده احداث کرده و یک میلیون نفر از پناهنده‌های سوری را از ترکیه به این منطقه منتقل خواهد کرد. او با این اقدام در تلاش است که شمال سوریه را به‌نوعی به یک منطقه وابسته به ترکیه بدل کند، زیرا در آنجا ارتش آزاد سوریه را تحت فرمان ترکیه تشکیل داده و بیمارستان، مدرسه و... ساخته است و به تعبیری این منطقه را از کنترل بشار اسد خارج کرده است که این اقدامات را می‌توان در قالب نوعثمانی‌گری اردوغان تعریف کرد.
ازطرفی ترکیه، اسرائیل و جمهوری آذربایجان، مثلث همکاری‌های همه‌جانبه را در منطقه قفقاز امضا کرده‌اند. ترکیه با حمایت از الهام علی‌اف، نفوذ اسرائیل را در قفقاز جنوبی شامل جمهوری‌آذربایجان و گرجستان گسترش داده است. همچنین الهام‌ علی‌اف اعلام کرده که ایران چه بخواهد و چه نخواهد ما کریدور زنگزور را افتتاح خواهیم کرد و حتی آماده جنگ هستیم. روزنامه شقق در ترکیه (وابسته به حزب اردوغان) نیز اخیراً با همین مضمون مقاله‌ای را منتشر کرده است. هرچند ایران مخالفت خود را در این زمینه اعلام و بر آن تأکید کرده است. در روزهای اخیر نیز ارمنستان مخالفت خود را با افتتاح این کریدور اعلام کرد، مگر آنکه تحت نظارت و سلطه ارمنستان باشد و نیروهای جمهوری آذربایجان و ترکیه در این منطقه ورود نکنند. نکته عجیب آنکه سفیر چین در ترکیه نیز حمایت خود را از کریدور غرب به شرق زنگزور اعلام کرده و روسیه نیز تنها نظاره‌گر میدان است.
اردوغان همچنین استفاده از منابع آبی به‌عنوان ابزار سیاسی را در دستور کار قرار داده است. این کشور با پروژه گاپ در حوضه دجله و فرات، عراق، سوریه و ایران را در مخمصه قرار داده و این کشورها را با خشکسالی و ریزگرد روبه‌رو کرده است. همچنین در پروژه داپ بر سرچشمه‌های رود ارس، آذربایجان‌های ایران و همچنین جمهوری آذربایجان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از لحاظ امنیتی نیز ترکیه، اسرائیل و جمهوری‌آذربایجان همکاری گسترده‌ای را دنبال می‌کنند و تل‌آویو به کمک این دو کشور نفوذ منطقه‌ای خود را افزایش می‌دهد. اگر بخواهیم به‌صورت جزئی‌تر به این موضوع بپردازیم، اسرائیل به کمک ترکیه در قفقاز جنوبی در حال گسترش نفوذ خود است که امنیت ملی ایران را تهدید می‌کند.