بزرگنمايي:

پیام ویژه - روزنامه سازندگی /متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
“سیدعباس عراقچی”، وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به وزیر خارجه آمریکا تاکید کرد: ایران براساس معاهده ان.پی.تی حق دارد تا دارای چرخه کامل سوخت هسته‌ای باشد
فرشاد گلزاری| سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان در حساب کاربری خود در ایکس نوشت: «من به طور اصولی از ارائه استدلال در مورد عناصر کلیدی مذاکره از طریق رسانه‌ها اجتناب می‌کنم، ولی آنچه می‌خواهم بگویم این است که تکرار دروغ‌ واقعیت‌های بنیادین را تغییر نمی‌دهد». او در ادامه پیام خود نوشته است: «ایران به ‌عنوان یکی از امضاکنندگان موسس معاهده ان.پی.تی کاملاً حق داشتن چرخه کامل سوخت هسته‌ای را دارد علاوه بر این، چند عضو NPT وجود دارند که اورانیوم را غنی‌سازی می‌کنند، درحالی‌ که سلاح‌های هسته‌ای را هم کاملاً رد می‌کنند. این باشگاه به غیر از ایران شامل چند کشور آسیایی، اروپایی و آمریکای جنوبی نیز می‌شود». رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان ضمن هشدار نسبت به برخی از مواضع گفت: «از موضع‌گیری حداکثری و لفاظی‌های تحریک‌کننده چیزی به‌جز نابود کردن شانس موفقیت، حاصل نمی‌شود». او همچنین خاطرنشان کرد: «یک توافق معتبر و پایدار در دسترس است، تنها چیزی که لازم است اراده سیاسی قاطع و نگرش منصفانه است».
قبل از این هم، عراقچی در گفت‌وگو با آنتونی گوترش، دبیرکل سازمان ملل با اشاره به رویکرد مسئولانه جمهوری اسلامی ایران در انتخاب مسیر دیپلماتیک جهت حل مساله تصنعی ایجاد شده بر سر برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران، پیشبرد این مسیر را مستلزم وجود اراده جدی و واقع‌بینی از سوی طرف‌ مقابل دانست و تاکید کرد: «ایران به‌عنوان عضو معاهده منع اشاعه هسته‌ای ضمن پایبندی به تعهدات خود، بر بهره‌مندی ملت ایران از انرژی هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز که لازمه آن انجام غنی‌سازی است، اصرار دارد».
این اظهارات رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان درحالی بیان می‌شود که چندی پیش مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات‌متحده در مصاحبه با فاکس‌نیوز درباره برنامه هسته‌ای ایران گفته بود که «اگر ایران خواستار یک برنامه صلح‌آمیز غیرنظامی و نیروگاه اتمی است، راهش این است که مانند دیگر کشورها چند رآکتور ساخته شود و اورانیوم غنی شده را برای سوخت‌رسانی به این رآکتورها وارد کنند. ده‌ها کشور در جهان این کار را انجام می‌دهند تنها کشورهایی که در جهان غنی‌سازی اورانیوم انجام می‌دهند، کشورهایی هستند که اورانیوم غنی‌سازی می‌کنند».
بازار
وزیر خارجه آمریکا در این گفت‌وگو اعلام کرد که «ایرانی‌ها می‌گویند سلاح هسته‌ای نمی‌خواهند اما اساساً از ما می‌خواهند تنها کشور غیرهسته‌ای باشند که اورانیوم غنی‌سازی می‌کند. از سوی دیگر، سطح غنی‌سازی آنها هم با اهداف صلح‌آمیز متناسب نیست؛ اگر توان غنی‌سازی 3.67 درصد را داشته باشید، در مدت چند هفته به غنی‌سازی 20 درصد، 60 درصد و بعد 90درصدی که برای سلاح نیاز است دست پیدا می‌کنید».
روبیو گفت: «ایران فقط باید بگوید که ما توافق می‌کنیم دیگر غنی‌سازی انجام ندهیم، می‌خواهیم رآکتور هسته‌ای داشته باشیم، چون به انرژی اتمی نیاز داریم و اورانیوم غنی شده را وارد می‌کنیم. این فرصتی است که از آن استفاده کنند و بهترین فرصت آنها خواهد بود». وزیر خارجه آمریکا ادعا کرد که «رئیس‌جمهور ترامپ رئیس‌جمهور صلح است او به دنبال جنگ و درگیری نیست. هیچ‌کدام از ما خواهان آن نیستیم. آنچه نباید اتفاق بیفتد زندگی در جهانی است که ایران سلاح هسته‌ای داشته باشد».
روبیو در پاسخ به اینکه آیا ایالات‌متحده می‌خواهد از بازرسان آمریکایی برای متوقف کردن غنی‌سازی در ایران استفاده شود و آیا از نظر او ایران با آن موافقت خواهد کرد، گفت: «نمی‌توان گفت که به‌ صورت کلی به بازرسان آمریکایی اجازه نمی‌دهیم. اگر واقعاً قصد جلوگیری از یک برنامه هسته‌ای وجود داشته باشد، اگر واقعاً، یک سلاح اتمی نمی‌سازید، پس باید درهای تمام تاسیسات خود را باز کنید».
وزیر خارجه ایالات‌متحده در این مصاحبه خود مجدداً با ادعایی درباره برنامه هسته‌ای ایران گفت: «یکی از نقض‌های توافق هسته‌ای دولت اوباما این بود که اجازه بازرسی از تاسیسات نظامی وجود نداشت. موضوع این است که اگر ساختن یک سلاح نظامی وجود داشته باشد، احتمالاً در یک تاسیسات نظامی ساخته می‌شود. در گذشته ثابت شد که ایران یک برنامه نظامی مخفی داشته است. به نظرم اگر ایران می‌خواهد بگوید علاقه‌ای به تسلیحات اتمی ندارد باید بگوید فقط خواستار انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز است و نباید نگران بازرسی‌ها، ازجمله از سوی بازرسان آمریکایی باشند». او با اشاره به مذاکرات غیرمستقیم تهران – واشنگتن با ادعاهایی علیه نقش ایران در منطقه گفت: «ایران واقعاً می‌تواند از توسعه اقتصادی و سرمایه‌گذاری بهره‌مند شود اما باید از حمایت از حوثی‌ها و ساختن موشک‌های دوربرد که هیچ هدفی جز ساختن تسلیحات اتمی ندارند و از غنی‌سازی، فاصله بگیرد. این مسیر صلح است و امیدواریم بتوانیم آنها را متقاعد کنیم که باید این مسیر را در پیش بگیرند».
این اظهارات روبیو درحالی مطرح می‌شود که ایران بارها تاکید کرده توانمندی‌های دفاعی کشور و برنامه موشکی ایران قابل مذاکره نبوده و نیست و حتی در مقاطع گوناگون مقام‌های ایران تاکید کرده‌اند تولید و به‌کارگیری تسلیحات اتمی جایی در دکترین دفاعی ایران ندارد. علاوه بر این، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که برنامه هسته‌ای ایران تحت یکی از سختگیرانه‌ترین برنامه‌های نظارتی و راستی‌آزمایی آن قرار دارد، تاکنون این ادعا را در گزارش‌های فنی متعدد خود اثبات یا تایید نکرده است.
حمایت مسکو از غنی‌سازی تهران
در این میان و پس از اظهارات عراقچی در مورد غنی‌سازی ایران، میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین طی پیامی در حساب کاربری خود در ایکس اظهارات وزیر امور خارجه ایران را درباره حق جمهوری اسلامی ایران در برخورداری از چرخه کامل سوخت هسته‌ای مورد تایید قرار داد و گفت: «ترجیح می‌دهم در این مرحله حساس از مذاکرات از اظهارنظرهای جزئی خودداری کنم اما وزیر عراقچی کاملاً درست می‌گوید. براساس ان.‌پی.‌تی کشورهای عضو نه‌تنها برخی تعهدات اساسی را بر عهده می‌گیرند، بلکه از برخی حقوق اساسی نیز برخوردارند که نمی‌توان آنها را زیر سوال برد».
سیاست مبهم واشنگتن
اینکه در آستانه دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا یک‌باره مواضع مقامات واشنگتن علیه برنامه غنی‌سازی کشورمان تند می‌شود، موضوعی است که می‌تواند نشان‌دهنده بازی ایالات‌متحده در زمانی باشد که بسیاری از کارشناسان آمریکایی و حتی دونالد ترامپ اعلام کرده بودند، روند مذاکرات مذکور خوب پیش می‌رود؛ اما این وضعیت می‌تواند نشان از بلاتکلیف و مبهم بودن سیاست آمریکا در قبال ایران باشد. در این رابطه آلیستر برت، معاون پیشین وزارت امور خارجه انگلیس در یادداشت جدید خود به‌نوعی سیاست خارجی دونالد ترامپ را هم تایید و هم مورد انتقاد قرار داده است. به گزارش ایسنا، او در بخشی از یادداشت خود نوشته است: «من یکی از وزیرانی بودم که به‌عنوان نماینده گروه موسوم به 1+5 در یک جلسه خصوصی سازمان ملل در سال 2017 حضور داشتم و توسط فدریکا موگرینی (مسئول وقت سیاست خارجی اتحادیه اروپا) فراخوانده شده بودم تا آمریکا را متقاعد کنم که از برجام خارج نشود و در آن جلسه محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به وزیر امور خارجه وقت آمریکا که انتقاد داشت، چراکه برنامه موشکی ایران در برجام گنجانده نشده است، تاکید کرد که ایران برای دفاع از خود به این تسلیحات نیاز دارد، زیرا ایالات‌متحده حدود 400 میلیارد دلار سلاح به دشمنان آنها داده است. آنها انتظار داشتند ایران چه کاری انجام دهد؟
برت که برای سال‌های متمادی عضو پارلمان انگلیس بوده اذعان می‌کند که «ایران ممکن است به دنبال هر اقدام تلافی‌جویانه‌ای باشد و اگر ایالات‌متحده صرفاً به‌عنوان بازوی اسرائیل عمل و اشتباهات گذشته را تکرار کند، ممکن است نتیجه خوبی نداشته باشد. اکنون اگر ایالات‌متحده موضع خود را روشن کند، مفید خواهد بود. هر چقدر هم که وضعیت حوثی‌ها در یمن و دریای سرخ دشوار باشد، آیا این امر باید مذاکرات ایالات‌متحده و ایران را مختل کند؟ آیا ایالات‌متحده می‌خواهد تمام فعالیت‌های هسته‌ای در ایران را پایان دهد، یا فقط غنی‌سازی افزایش‌یافته‌ای را که از زمان پایان توافق قبلی به دست آمده، محدود کند؟» برت در پایان اظهار داشت که «با وجود لفاظی‌های خصمانه پیت هگست، دولت ترامپ هنوز پاسخی روشن و قانع‌کننده به این سوال که در مورد ایران چه باید کرد، ارائه نداده است».