سه شنبه ۱۸ شهريور ۱۴۰۴
یادداشت

آرایش جنگی

آرایش جنگی
پیام ویژه - روزنامه سازندگی /متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست در روزی که با فرمان رئیس‌جمهور آمریکا، وزارت دفاع به وزارت جنگ ...
  بزرگنمايي:

پیام ویژه - روزنامه سازندگی /متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
در روزی که با فرمان رئیس‌جمهور آمریکا، وزارت دفاع به وزارت جنگ تغییر نام داد، “ترامپ” کشورهای مخالف خود را به حمله و بمباران تهدید کرد
رئیس‌جمهور آمریکا به تازگی نام پنتاگون را به وزارت جنگ تغییر داده؛ اقدامی که بازتاب گسترده‌ای در داخل آمریکا و جهان بین‌الملل داشته است. ترامپ هنگام امضای این فرمان به حمله موفق آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران اشاره کرد و گفت، فرماندهی عملیات علیه ایران موفق و بدون نقص بود و این عملیات «فراتر از یک حمله بود». ترامپ افزود این حمله «کاملا بدون نقص بود و همان‌طور که شرکت سازنده بمب‌افکن بی2 اشاره کرد این عملیات بدون حتی کوچک‌ترین ایرادی انجام شد، نه یک پیچ شل شد و نه موتوری از کار افتاد». ترامپ همچنین با تهدید به سرنگونی جنگنده‌های ونزوئلا و اعزام جنگنده‌های اف-35 به پورتوریکو، سطح تنش‌ها با کاراکاس را به بالاترین حد در سال‌های اخیر رسانده است. ترامپ در کاخ سفید مقابل خبرنگاران، ونزوئلا را تهدید کرد که اگر جنگنده‌های ارتش این کشور خطری برای نیروهای آمریکایی ایجاد کنند، هدف قرار گرفته و سرنگون خواهند شد. اگرچه این تغییر هنوز بدون تصویب کنگره از نظر قانونی دائمی نیست اما به‌عنوان یک تحول نمادین قابل توجه تلقی می‌شود و نامی را احیا می‌کند که بیش از 75 سال پیش کنار گذاشته شده بود. این بازگشت تداعی کننده تکرار دوره ترومن، سی‌وسومین رئیس‌جمهور ایالات متحده است که با تصمیماتی غیرمنتظره و جنجالی همچون؛ بمباران اتمی ژاپن، آغاز جنگ سرد، ارائه طرح مارشال، تاسیس ناتو و جنگ کره در تاریخ از او یاد می‌شود. اکنون نیز ترامپ که با وعده پایان جنگ‌ها و برقراری صلح در جهان به قدرت رسید، نه تنها هیج جنگی را تا کنون پایان نبخشید، بلکه در حال دامن زدن به جنگ‌های جدید است.
این تصمیم، به رهبری ترامپ و وزیر جنگ او، پیت هگست، از سوی دولت به‌عنوان گامی ضروری برای احیای «اخلاق جنگاوری» و نمایش قدرت و اراده ایالات متحده در عرصه جهانی معرفی شده است. با این حال منتقدان به ‌سرعت نسبت به پیامدهای دیپلماتیک و مالی این اقدام هشدار داده و هدف و تأثیر واقعی آن را زیر سؤال برده‌اند. ترامپ در مراسم امضای فرمان اجرایی، مدعی شد که موفق به پایان دادن به 7 جنگ شده و در حال تلاش برای خاتمه دادن به جنگ روسیه در اوکراین است. او در دفاع از تغییر نام وزارت دفاع به وزارت جنگ گفت: «با توجه به شرایط فعلی جهان، نام وزارت جنگ بسیار مناسب‌تر است». در پی اعلام این تصمیم، پنتاگون بلافاصله اقدام به تعویض تابلوها در ساختمان پنج‌ضلعی خود در آرلینگتون ویرجینیا کرد. عنوان پیت هگست از «وزیر دفاع» به «وزیر جنگ» تغییر یافت و معاون او، استیو فاینبرگ نیز به «معاون وزیر جنگ» منصوب و از لوگوی جدید «وزارت جنگ آمریکا» نیز رونمایی شد. هگست در گفت‌وگویی صریح با خبرنگاران اظهار کرد: «وزارت جنگ با قاطعیت وارد میدان می‌شود و درگیر جنگ‌های بی‌پایان نخواهد شد. هدف ما پیروزی است نه صرفاً جلوگیری از شکست. ما به‌جای دفاع صرف به حمله روی خواهیم آورد و از حداکثر توان رزمی و قدرت تخریبی خود بهره خواهیم گرفت بی‌آنکه درگیر ظواهر قانونی یا ملاحظات سیاسی شویم.» او همچنین تأکید کرد که ایالات متحده از این پس رویکردی تهاجمی‌تر اتخاذ خواهد کرد و به دنبال «بیشترین میزان کشتار» خواهد بود.
بازار
وزارت جنگ، یکی از نهادهای اصلی دولت آمریکا در سال 1789 تأسیس شد و برای بیش از یک قرن‌ونیم، مسئول هدایت ارتش در جنگ‌های مهمی چون جنگ 1812 تا جنگ جهانی دوم بود. نام آن، بازتابی صریح از مأموریت اصلی‌اش بود. اما با پایان جنگ جهانی دوم و آغاز عصر هسته‌ای، ساختار و فلسفه نظامی کشور دستخوش بازنگری شد. در سال 1947 رئیس‌جمهور هری اس. ترومن قانون امنیت ملی را امضا کرد که ارتش، نیروی دریایی و نیروی هوایی تازه‌ تأسیس را در قالب یک ساختار واحد گردهم آورد. اصلاحیه‌ای در سال 1949 نام این نهاد را به «وزارت دفاع» تغییر داد، تغییری که فراتر از ظاهر، حامل پیامی استراتژیک بود: تأکید بر بازدارندگی و پیشگیری از درگیری به ‌جای ستایش آشکار جنگ.
کاخ سفید اعلام کرده است که بازگشت به نام «وزارت جنگ» هم جنبه ماهوی دارد و هم نمادین. ترامپ و هگست بارها استدلال کرده‌اند که عنوان «وزارت دفاع» بیش از حد محافظه‌کارانه است و نمی‌تواند، گستره واقعی مأموریت ارتش آمریکا را بازتاب دهد. آنها این تغییر را بازگشت به دوران برتری نظامی بی‌چون‌وچرای ایالات متحده می‌دانند، دورانی که به‌زعم آنان، ملت آمریکا به «تاریخ پیروزی‌های باورنکردنی» دست یافت. به باور آنها، نام جدید پیامی صریح و قاطع به دشمنان می‌فرستد: ایالات متحده آماده درگیری برای دفاع از منافع خود است. هگست از حامیان سرسخت این دیدگاه، تأکید کرده که این تغییر نشان‌دهنده، گذار از حالت دفاعی به تهاجمی و ترویج «حداکثر مرگ و میر» به ‌جای «مشروعیت سست» است.
تغییر نام وزارتخانه‌ها در آمریکا بسیار نادر است و نیازمند تصویب کنگره. با این حال ترامپ در حالی که حزب جمهوری‌خواه او اکثریت را در هر دو مجلس نمایندگان و سنا در اختیار دارند، مشروعیت این الزام قانونی را زیر سؤال برده است.
این تغییر نام، هزینه‌بر خواهد بود و نیازمند اصلاح تابلوها، سربرگ‌ها و اسناد رسمی نه‌تنها در پنتاگون بلکه در پایگاه‌های نظامی سراسر جهان است. برای نمونه، تلاش رئیس‌جمهور پیشین، جو بایدن، برای تغییر نام 9 پایگاه نظامی مرتبط با کنفدراسیون قرار بود 39 میلیون دلار هزینه داشته باشد، اقدامی که توسط هگست لغو شد.
با این حال، بسیاری از مقام‌های پنتاگون از این تغییر خشمگین‌اند و هنوز مشخص نیست که چگونه با آن کنار خواهند آمد. دولت همچنین تلاش کرده است تا این تغییر را در چارچوب سیاست خارجی «اول آمریکا» توجیه کند. رویکردی که به‌زعم آنان، مسیر «صلح از طریق قدرت» را هموار می‌کند. آنها معتقدند که با نمایش قدرت نظامی بی‌نظیر، می‌توان از وقوع درگیری‌ها جلوگیری کرد. هرچند این منطق در ظاهر متناقض به نظر می‌رسد-ترویج «وزارت جنگ» به نام صلح- اما به دکترین‌های تاریخی سیاست خارجی آمریکا شباهت دارد که قدرت‌نمایی را ابزاری برای بازدارندگی می‌دانند.
با این حال منتقدان، منطق دولت را زیر سؤال برده‌اند و به تضاد آشکار میان شعار «طرفدار صلح» و تغییر نام نهاد مرکزی ارتش به «وزارت جنگ» اشاره می‌کنند. آنها این اقدام را تلاشی برای تحریک پایگاه سیاسی ترامپ می‌دانند. پایگاهی که خواهان رویکردی تهاجمی‌تر و مستقل‌تر از نهادهای بین‌المللی است.
فراتر از هزینه‌های مالی نگرانی‌های دیپلماتیک نیز مطرح است. منتقدان هشدار می‌دهند که عنوان «وزارت جنگ» می‌تواند، متحدان را بیگانه کند و به دشمنان این امکان را بدهد که ایالات متحده را به‌عنوان کشوری متجاوز معرفی کنند. نام «وزارت دفاع» انتخابی استراتژیک بود که تعهد آمریکا به همکاری بین‌المللی و حاکمیت قانون را پس از جنگ جهانی دوم نشان می‌داد. بازگشت به نام قدیمی، به‌زعم منتقدان، این میراث را تضعیف کرده و ممکن است به‌عنوان عقب‌نشینی از دیپلماسی و گرایش به اقدامات نظامی یک‌جانبه تعبیر شود. بسیاری از متحدان آمریکا که خود دارای وزارتخانه‌های دفاع هستند، ممکن است این تغییر را نشانه‌ای از انزواطلبی و ستیزه‌جویی فزاینده ایالات متحده تلقی کنند. این اقدام پر سر و صدای ترامپ در حالی صورت می‌گیرد که خاورمیانه روزهای پرتلاطمی را پشت سر می‌گذارد: از همراهی آمریکا با اسرائیل در حملات به غزه تا جنگ‌های جاری در لبنان و یمن همچنین بمباران تأسیسات هسته‌ای نطنز و اصفهان در یکم تیرماه سال جاری. ترامپ در حالی مدعی پایان جنگ‌ها شده که هنوز سرنوشت پرونده‌هایی چون غزه و اوکراین نامشخص باقی مانده و نشان می‌دهد رفتار او با وعده‌هایی که می‌دهد، فاصله زیادی دارد.
ابوالفضل خدایی


نظرات شما