بزرگنمايي:
پیام ویژه - مراسم سی و پنجمین سالگرد تأسیس مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) با حضور یادگار امام، در پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی برگزار شد.
مراسم سی و پنجمین سالگرد تأسیس مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) با حضور یادگار امام، در پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی برگزار شد. سخنان حجتالاسلام و المسلمین سید حسن خمینی در این مراسم را « اینجا » و سخنان حجتالاسلام و المسلمین علی کمساری، رئیس مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، را « اینجا » بخوانید.
به گزارش خبرنگار جماران، امین عارفنیا، معاون فرهنگی، هنری و ارتباطات مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، در این مراسم با با اشاره به اینکه از شهریور سال گذشته چهار سیاست اصلی برای راهبری فعالیتهای فرهنگی، هنری و ارتباطی مؤسسه اتخاذ شده است، گفت: سیاست اول تمرکززدایی از فعالیتهای فرهنگی و هنری بود. بخش عمدهای از رویدادهای مؤسسه در شهر تهران و چند مکان مشخص برگزار میشود. جمعبندی بر این بود که بتوانیم این فعالیتها را توسعه بدهیم و تمرکززدایی کنیم.

وی افزود: سیاست دوم توسعه ارتباط با دستگاههای اجرایی و مؤسسات فرهنگی کشور بود، که بتوانیم در تعامل با سایر دستگاهها در راهبری وظایفی که بر عهده ما هست، کوشا باشیم. سیاست سوم ارتقاء تولیدات اعم از دیداری، شنیداری و مکتوب و سیاست چهارم ساماندهی ارتباطات رسانهای مؤسسه بود.
عارفنیا اظهار داشت: برای راهبری این سیاستها در اوایل تصدی بنده تهیه یک سری طرحها و برنامهها به فوریت در دستور کار معاونت فرهنگی قرار گرفت و پنج سند عمده تدوین شد. سند اول «تقویم رویدادهای فرهنگی و هنری مؤسسه» بود که تقریبا تمام مناسبتها احصاء شد و مجموعه فعالیتهایی که میشد متناسب با هر فعالیت راهبری کرد، در قالب یک ماتریس منسجمی طراحی شد و تقریبا تمام ارکان مؤسسه در تدوین این تقویم با معاونت فرهنگی همیاری و همکاری مؤثری داشتند.
وی ادامه داد: دومین سند «برگزاری هفته های فرهنگی و هنری» بود که سند موسعی بود و سازوکار برگزاری هفتههای فرهنگی و هنری در این سند تنظیم شد. سند سوم «نیازسنجی نحوه ارتباط با مخاطب» بود که طبیعتا توجه به ذائقه مخاطبان اصلیترین پیشنیاز در طراحی و راهبری هر فعالیت فرهنگی، هنری و رسانهای هست؛ این سند جامع تهیه شد.
معاون فرهنگی، هنری و ارتباطات مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) اظهار داشت: چهارمین سند در راستای مأموریتی که تولیت محترم سال گذشته به مؤسسه دادند، برای تکریم از اشخاص حقیقی و حقوقی که به بزرگداشت یاد و نام امام اهتمام دارند، «آییننامه اعطای جایزه ملی جماران» بود؛ که تهیه شد و امیدواریم به زودی فراخوان این جایزه هم منتشر شود و بتوانیم این کار را هم راهبری کنیم. «تدوین برنامه اقدام ساماندهی ارتباطات رسانهای مؤسسه» هم پنجمین سندی بود که تهیه شد.
وی یادآور شد: همسو با این فعالیتها، فعال کردن شوراهای حوزه فرهنگی، هنری و ارتباطات در دستور کار قرار گرفت. با راهنمایی رئیس محترم مؤسسه، هفت شورا در معاونت فرهنگی فعال شد. شورای اول شورای فرهنگی با همراهی 12 نفر از نخبگان، صاحبنظران و مدیران ارشد حوزه فرهنگ شکل گرفت. این جلسه تا امروز 14 جلسه داشته؛ جلسات منظم و مباحث مدون که در راهبری فعالیتها خیلی به ما کمک کرد.
عارفنیا با اشاره به اینکه شورای دوم شورای هنری مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) است، افزود: این شورا با حضور 9 نفر از پیشکسوتان عرصه هنرهای تجسمی، نمایشی، سینما، موسیقی، شعر و ادبیات و هنرهای سنتی تا کنون 9 جلسه داشته است. شورای همکاری با وزارت آموزش و پرورش با حضور 15 نفر از نمایندگان معاونتها، سازمانها و ارکان مختلف وزارت آموزش و پرورش شکل گرفت و تاکنون شش جلسه داشته است.
وی ادامه داد: کارگروه میراث فرهنگی با مشارکت معاونین محترم مؤسسه و تعدادی از صاحبنظران حوزه میراث چهار جلسه داشته است. در کارگروه تولیدات گفتاری و شنیداری با حضور شش نفر از صاحبنظران حوزه رسانه 20 جلسه برگزار شده، کارگروه محصولات فرهنگی با حضور پنج نفر از متخصصین این حوزه هفت جلسه داشته و شورای معاونت فرهنگی 41 جلسه در یک سال گذشته برگزار شده است.
معاون فرهنگی، هنری و ارتباطات مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) با اشاره به اینکه مجموعه این جلسات، شوراها و نشستها منجر به طراحی رویدادها، برنامهریزی و برگزاری فعالیتهای متنوعی شده است، تأکید کرد: با توجه به اینکه عملا صف و میدان فعالیت ما خانه موزهها و اماکن منتسب به حضرت امام هست، به فوریت بازدید از مجموعهها، برنامهریزی و برگزاری جلسات همفکری با دوستان نمایندگیها در دستور کار قرار گرفت. خمین، قم، اصفهان، حتی نجف اشرف و همین طور حسینیه جماران مورد هدف ما بود و جلسات منظمی با دوستان برگزار شد.
وی گفت: رویدادهای فرهنگی متنوعی در طول سال گذشته طراحی و برگزار شد. حضور در نمایشگاه کتاب و بحثهای مناسبتی، رویدادها، نمایشگاهها، نشستها و جشنوارهها به تعداد زیاد بوده است. اسناد متنوعی هم در این حوزه تولید شد و در معرض علاقهمندان قرار گرفت. حوزه بعدی فعالیت ما «آفرینشهای هنری» بود. در حوزه آفرینشهای هنری محصولات متنوعی برای عرصه در بسترهای ارتباطی مؤسسه تولید شد که کلیپها، پوسترها، اینفوگرافی، موشنگرافی، بهروزرسانی سازهای تبلیغاتی، سرود و جشنوارههای شعر، موسیقی، سرود و تولید فیلمهای مستند هم عناوین متعدد و متنوعی دارد.
عارفنیا افزود: در حوزه رسانه و ارتباطات رسانهای هم کارهای متعدد و متنوعی انجام شد؛ از تشکیل دفتر ارتباطات مؤسسه، تدوین اسناد، تولید بولتنها، راهبری پرتال امام خمینی(س)، باز انتشار فصلنامه حضور که چند وقتی متوقف بود و در قله فعالیتهای ارتباطی ما تولید یک برنامه تصویری با عنوان «حضور» بود که 30 قسمت این برنامه تولید شد و در بسترهای متنوع پلتفرمهای مختلف، شبکههای ارتباطی و رسانهای منتشر شد و بازخورد و اثر قابل توجهی داشت.
وی با تأکید بر اینکه یکی از قلههای فعالیتهای فرهنگی ما هفته فرهنگی «در آستان آفتاب» بود که سال گذشته در خمین برگزار شد، اظهار داشت: برای توسعه همکاریهای بین بخشی با وزارتخانهها، سازمانها و دستگاههای فرهنگی مختلف نشستها، جلسات، همراهیها و همفکریهایی داشتهایم؛ اعم از وزارت آموزش و پرورش، فرهنگستان هنر، سازمان زیباسازی شهرداری تهران، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و ارکان مختلف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همین طور وزارت امور خارجه برای ساماندهی موضوع اماکن منتسب به حضرت امام در خارج از کشور. در این حوزه هم جلسات خوبی با مسئولیت ذیربط برگزار شده و پیگیریهای متعددی داشتهایم.
معاون فرهنگی، هنری و ارتباطات مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) ادامه داد: اخیرا تفاهمنامهای هم با میراث فرهنگی امضا شد برای راه اندازی گذر فرهنگ، هنر و صنایع دستی در شهر خمین که عملیات عمرانی آن آغاز شده و ان شاء الله این بستر جدید فعالیت فرهنگی هم در پاییز امسال راهاندازی خواهد شد و از آن بهرهمند خواهیم بود.
وی اظهار داشت: بخش عمدهای از فعالیتها در مراکز تابعه مؤسسه انجام شده است. در طول این یک سال گذشته در شهر خمین 87، قم 35، نجف اشرف 73، جماران 52 و نگارستان اصفهان 53 روبداد متنوع فرهنگی برگزار شده و جمعا 300 رویداد فرهنگی و هنری در طول یک سال گذشته در نگارستانها و خانه موزههای مربوط به امام برگزار شده است. ساماندهی بازدیدها از خانه موزههای امام هم موضوع خیلی مهمی بوده که در دستور کار قرار گرفت؛ با وزارت میراث فرهنگی جلسات متعددی در سطح قائم مقام وزیر، معاون میراث فرهنگی و مدیران کل میراث فرهنگی استانهایی داشتهایم که در آنها مراکزی را داریم و برنامهریزیهای خیلی خوبی صورت گرفت.
عارفنیا با اشاره به اینکه با وزارت آموزش و پرورش همفکریهای خوبی شده است، افزود: خانههای امام در خمین سال گذشته 157 هزار و 920 بازدیدکننده، قم 61 هزار و 175 بازدیدکننده، نجف در قله قرار دارد و 435 هزار و 500 بازدیدکننده داشتهاند. میانگین در خانه موزه نجف 1000 تا 1200 نفر روزانه بازدیدکننده داریم که در ایام محرم و صفر گاهی به 2000 نفر میرسد. نگارستان اصفهان 13 هزار بازدیدکننده داشته و جمعا مراکز فرهنگی ما 717 هزار و 415 نفر بازدیدکننده داشته است. قطعا امیدواریم که این آمار امسال از یک میلیون نفر عبور کند و برنامهریزی ما ناظر بر این موضوع هست.
وی اظهار داشت: در نیمه دوم سال 1402 چند کلان برنامه در دستور کار معاونت فرهنگی، هنری و ارتباطات هست و علاوه بر رویدادهای فرهنگی و برنامههای تقویمی که برگزار خواهد شد، برگزاری نمایشگاه به مناسبت هفته کتاب در خانه موزهها در آبان 1402 با سطح متفاوتتری نسبت به آنچه که سال گذشته برگزار شد. رویداد دوم ما برگزاری همایش «شعر و حکمت» هست که به فقهای شاعر میپردازد. این رویداد آذر 1402 در قم برگزار میشود. رویداد سوم دومین هفته فرهنگی «در آستان آفتاب» هست که دی 1402 در خمین برگزار خواهد شد.
معاون فرهنگی، هنری و ارتباطات مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) گفت: انتشار شماره 105 نشریه حضور با موضوع «جمهوریت در اندیشه امام» اقدام چهارم هست؛ مقدماتش فراهم شده و شورای سیاستگذاری آن تاکنون هفت جلسه داشته است. همکاری با سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برای اعطای جایزه جهانی امام خمینی(س) اقدام بعدی در دستور کار ما است.
وی افزود: برپایی آیینهای چهل و پنجمین فجر انقلاب اسلامی، نمایش فیلم «همنشین سایه» در جشنواره سینما حقیقت که به همت مؤسسه عروج امام در حال تولید هست، تولید مجموعه تلویزیونی حضور در ادامه 30 قسمتی که تا الآن تولید شده و تشکیل دبیرخانه همایش «دیپلماسی رسانهای امام» در دستور کار معاونت فرهنگی قرار دارد.

به گزارش خبرنگار جماران، حجتالاسلام و المسلمین علی ملانوری، معاون پژوهشی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، نیز در این مراسم با تأکید بر اینکه به رواداری و توسعه پیوندهای عاطفی و برادرانه و انسانی نیاز داریم و مردم ما محروم هستند، گفت: گزارش من در معاونت پژوهشی مبتنی بر ساختار ما است. تقریبا 25 سال کار اداری به ما آموخته که ما وظیفه پرورش نیروی انسانی و سیستمی کردن کارها را داریم؛ و الّا با هر جا به جایی و تکانهای همه زحمتهایی که کشیدهایم گاهی هدر میرود. معاونت پژوهش، آموزش و برنامهریزی راهبردی مؤسسه الآن چهار بخش دارد.
وی افزود: عمده تمرکز را روی تمام کردن پروژههای نیمه تمام گذاشتهایم. پروژه مهمی مثل «شاگردان حضرت امام» در بازه زمانی شهریور سال گذشته تا امسال تمام شد و در آستانه انتشار است. همه ما در کلاسهای دانشگاه مبانی انقلاب را خواندهایم اما مدلی برای تبیین انقلاب اسلامی در دوره حاضر نداریم. کار بسیار سنگینی است که آقای حاضری و تیمشان بر عهده گرفتهاند و در حال انجام هستند.
ملانوری اظهار داشت: یک حوزه دیگر «تاریخ شفاهی» است. تاریخ شفاهی در دوره کرونا تقریبا به تعطیلی گراییده بود. چون معمرین نه اجازه ورود به خانهها میدادند و نه از خانهها بیرون میآمدند. مجدد این کار آغاز شد و ضمن اینکه در حال گفتوگو و تدوین خاطرات دو سه نفر از مشاهیر حوزه انقلاب اسلامی هستیم، این کار را از تهران بیرون بردهایم. ما چقدر وقت بگذاریم تا بتوانیم خاطرات را بگیریم؟ کشور را منطقهبندی و قراردادهایی بیرون از تهران منعقد کردیم و استان به استان توسط یک راهنما مشغول تدوین این کار هستیم.
وی یادآور شد: در بخش همایشها و نشستها کار مهم ما در بازه شهریور گذشته تا امروز این بود که یک بازخوانی از همه همایشها و کنگرههای مؤسسه داشته باشیم. مؤسسه خیلی به این لحاظ تاریخ غنی و قوی دارد. کتابچهای هم تنظیم شد که ویرایش اول است و گزارشی از کنگرهها و همایشهای مؤسسه تا کنون است که البته نیاز به تکمیل دارد. بسیاری از دستاوردهای همایشهای گذشته مؤسسه از بین رفتهاند یا پراکنده هستند و جایی ثبت و ضبط نشدهاند.
وی ادامه داد: ما موفق شدیم 9 نشست علمی و پژوهشی در این بازه برگزار کنیم که همه این نشستها یا غالب آنها با حضور تولیت بزرگوار مجموعه بوده است.
معاون پژوهشی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) با تأکید بر اینکه امروز در بخش صدور مجوز کتاب هیچ صفی نداریم، تصریح کرد: پارسال در همین ایام سالگرد تأسیس مؤسسه بالغ بر 80 عنوان کتاب در صف مجوز بودند. عده ما کم است و این بهترین بهانه میشد که کار مردم را به تعویق بیاندازیم. وزارت ارشاد در یک سامانهای به صورت منظم کتابهای مردم را دریافت میکند و بررسی از ما میخواست و همین باعث که تعدادی از کتابها بدون اعلام نتیجه بررسی ما در گذشته به بازار بیایند.
وی افزود: وقتی ما نقد میکنیم که چرا مثلا «الف لام خمینی» به بازار آمد و ما مجوز ندادیم؟ میگویند ما شش ماه تا دو سال میتوانستیم صبر کنیم. به هر حال مجموعه کتابهایی که در نوبت بودند، امروز کار آنها به سامان رسیده و اگر کتابی برای درخواست مجوز بیاید، همان لحظه در نوبت بررسی ما قرار میگیرد. در حوزه انتشارات خودمان هم در آستانه انتشار هزارمین عنوان کتاب مؤسسه هستیم. البته با ضعفهای جدی در حوزه کیفیت چاپ و نشر به خاطر کمبود امکانات مواجه هستیم. در هیأت مدیره عروج تلاش شد که امسال نوآوریهایی انجام شود.
ملانوری با اشاره به اینکه مرکز آرشیو مؤسسه در حوزه این معاونت قرار دارد، تأکید کرد: وجهه اصلی همت همکاران ما در آرشیو در بازه زمانی یک ساله معطوف به مسأله هوشمندسازی آرشیو بود. نه اینکه در بخش افزایش منابع آرشیو تلاش نکنیم. امسال یک کار بسیار خوبی در قم انجام شد و به مناسبت همایش وکلای امام یک مجموعه قابل توجه اسناد به آرشیو اضافه شد و در بحث تولیدات مؤسسه دائما اسناد انجام میشود.
وی افزود: علیرغم اینکه مؤسسه در یک بازه زمانی نسبت به سایر مراکز آرشیوی و اسنادی کشور پیشتاز بوده، در بازه زمانی که ما ورود کردیم از هیچگونه زیرساخت یا امکانی برای استفاده هوشمند از آرشیو خودمان برخوردار نبودیم. گلایههای دائمی و روزانهای هم از سوی بخشهای مختلف مؤسسه هست که ما این سند را میخواهیم و آرشیو به ما نمیدهد و دسترسی نداریم؛ طبیعی هم هست به خاطر اینکه جستوجو و پیدا کردن اینها شرایطی دارد. الآن افزون بر 15 هزار ماده آرشیوی را ما داریم و برای هرکدام وقت زیادی گذاشته شده است.
معاون پژوهشی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) اظهار داشت: حوزه سوم کار ما حوزه آموزش است. آموزش تجربههای خوبی در گذشته داشته اما باز به دلیل کرونا یا نداشتن منابع بخش آموزش ما تعطیل بود. یک گروه آموزش تأسیس شده و از شهریور پارسال تا امسال ما دو دستاور داشتهایم. یکی اینکه یک سند در حوزه آموزش تدوین شد؛ آموزش برای کارکنان، آموزش برای کارگزاران نظام، آموزش برای عموم مردم و آموزش تخصصی یا همان سطوح عالیه درباره اندیشه امام.
وی افزود: حوزه چهارم معاونت که در حوزه تأسیس آن هستیم، مدیریت «آیندهپژوهی و برنامهریزی راهبردی» را به این معاونت اضافه میکند. رویکردهای تازهای که در مؤسسه به وجود آمده و راهبردهایی که در شورای عالی در قالب سند پنج ساله بحث شده، توصیههایی که حاج حسن آقا دارند، اولویتهایی که آقای کمساری در جلسات شورای معاونین ترسیم میکنند، اولویتهای کاری را برای آینده ما ترسیم میکند و امیدواریم این مدیریت علاوه بر اینکه به معاونت پژوهشی خط مشی بهتری خواهد داد، در تسهیل شرایط برای سایر بخشهای مؤسسه هم مؤثر باشد.
ملانوری گفت: روی سه پیشنهاد یا طرح هم کار کردهایم که یکی مسأله بازتولید آثار محبوب مؤسسه است. برخی از آثار حضرت امام به چاپ چهلم تا شصتم رسیده است. برخی آثار فوق العاده تخصصی و مثلا برای علمای تراز اول قابل استفاده است. به عنوان مثال آثار عرفانی امام فوقالعاده جذاب برای همه است اما ادبیات آن آثار برای استفاده نسل حاضر چندان قابل استفاده نیست. تفسیر ایشان بر سوره حمد را اولین کار آزمایشی قرار دادیم و یک خلاصه روان 200 صفحهای از آن مجموعه مفصل برای نشر آماده شده و بازخورد آن را آزمایش خواهیم کرد.
وی تأکید کرد: عمومی سازی و تسهیل دسترسی جامعه پژوهشگران و علاقهمندان به آثار حضرت امام و آثار آرشیو جزء رویکردها است. موضوع بعد تبیین مدلی برای سیر مطالعاتی در آثار و اندیشه حضرت امام است. برای خود من جای تعجب داشت در حالی که مدلهای اجرا شدهای را در کشور داریم، یک سند دقیق اجرا شده از سیر مطالعات اندیشه حضرت امام نداریم؛ این کار امسال ما خواهد بود.
معاون پژوهشی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی افزود: مهمتر از همه مسأله پاسخگویی به شبهات است که به تازگی در اولویت جدیتر قرار گرفت و مرکز رصد از سال گذشته در مؤسسه تأسیس شده است. پاسخگویی به شبهات همواره در مؤسسه وجهه همت بوده است. ما در معاونت پژوهشی مأمور شدیم که با مساعدت پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی و اساتید حاضر در این مجموعه برای تک تک شبهاتی که پیرامون حضرت امام مطرح هست یک پرونده موضوعی مختص باز کنیم و سوابق موجود در کشور را جمعآوری و نقاط خلأ را شناسایی و دست کسانی که میخواهند پاسخگویی به شبهات داشته باشند را به لحاظ منابع پر کنیم.

به گزارش جماران، در این مراسم از 15 اثر چاپ اول مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) رونمایی شد که اسامی آنها به شرح زیر است:
عقیده شبهه در مبدا و معاد از دیدگاه امام خمینی(س)
زن در اندیشه عارفانه امام خمینی(س)
مجلس سوم و ارتحال امام خمینی(س)
درآمدی بر الگوی مدیتریتی امام خمینی در حل بحرانهای جمهوری اسلامی
بررسی انتقادی انگاره بهتان در حفظ نظام با تاکید بر فقه سیاسی امام خمینی(س)
جمهوری خواهی اخلاقی و محدودیت های اجتماعی در ایران معاصر
صحیفه امام به زبان اردو هشت جلدی
نیم نگاهی به آن دعوت ( بررسی نظرات نخبگان نسبت به پیام امام خمینی به گورباچف)
تبیین امکان اخلاق بر اساس نظریه وحدت وجود ابن عربی
تنظیم حکومتی دین و التزام مذهبی ( تحلیلی تجربی در سه سطح جهانی، کشورهای اسلامی و ایران)
استقصاء موارد اختلاف نظر میان دو فیلسوف اسلامی؛ فخرالدسن رازی خواجه نصیرالدین طوسی
تحزب و سیاست ورزی حزبی در ایران دو جلدی
امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی ایران در شعر عربی
معنای ذوق در زبان عرفانی امام خمینی بر اساس تعلیقات مقدمه قیصری
سالنامه میلادی دو زبانه