پیام ویژه - دنیای اقتصاد /متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
رئیسجمهور آمریکا در شرایطی روز دوشنبه میزبان نخستوزیر اسرائیل بود که بار دیگر به دنبال میانجی‌گری برای توافق صلح در غزه است و از احتمال به توافق رسیدن بر سر یک توافق دائمی با ایران سخن می‌‌‌گوید.
نخستوزیر اسرائیل دو هفته بعد از تهاجم نظامی به ایران در دفتر بیضی‌شکل کاخ سفید با ترامپ وارد رایزنی شد. پیش از دیدار ترامپ و نتانیاهو که دوشنبه‌شب به وقت تهران انجام شد، رئیسجمهور آمریکا از کار با رژیم صهیونیستی روی دستیابی به توافق دائم با ایران خبر داده بود. ترامپ بامداد دوشنبه مدعی شد که ایالات متحده در حال کار روی مسائل زیادی با اسرائیل است و یکی از آنها احتمالا یک توافق دائمی با ایران باشد. مشخص نیست ترامپ درباره چه توافقی صحبت می‌کند.
رئیسجمهور آمریکا روز شنبه مدعی شد که ایران با بازرسی‌‌‌ها در ارتباط با برنامه هسته‌‌‌ای خود و همچنین دست‌‌‌کشیدن از غنیسازی اورانیوم موافقت نکرده است. طبق گزارش رویترز، ترامپ در مسیر بازگشت از نیوجرسی به واشنگتن و در گفت‌‌‌وگو با خبرنگاران در هواپیمای ریاست‌جمهوری، مدعی شد که برنامه هسته‌‌‌ای ایران بهصورت دائم به عقب برگشته اما ایران ممکن است در مکان دیگری آن را از سر بگیرد.
تهران و واشنگتن پیش‌تر از تاریخ 12 آوریل پنج دور مذاکره برگزار کردند اما دور ششم به دنبال حمله تجاوزکارانه اسرائیل به ایران در 13 ژوئن لغو شد. در این بین اختلافات دو طرف درباره غنیسازی در داخل خاک ایران همچنان یکی از گره‌‌‌های کور هرگونه مذاکرات احتمالی است. البته با توجه به شرایط پیش‌آمده و تلاش‌‌‌های کشورهای عربی حوزه خلیج‌‌‌فارس برای کاهش تنش‌‌‌ها در منطقه شاید درنهایت ایران و آمریکا به مدلی برای توافق دست پیدا کنند که راه آن البته از مسیر تامین شروط تهران محقق می‌شود.
تلاش‌‌‌های بی‌‌‌ثمر
رئیسجمهور آمریکا که سودای به ثمر رساندن یک توافق صلح را در دوره دوم ریاست‌جمهوری خود در سر می‌‌‌پروراند، تاکنون در هیچ پرونده درگیری توفیقی نداشته است. ترامپ در طول درگیری اسرائیل با ایران با دخالت در این تهاجم به واسطه عملیات علیه سه تاسیسات هسته‌‌‌ای ایران، شریک جنگی این رژیم محسوب می‌شود. هرچند روز سه‌‌‌شنبه سوم تیرماه آتش‌‌‌بس با میانجی‌گری قطر و آمریکا بین تهران و تل‌‌‌آویو برقرار شد، اما ترامپ با سیاست‌‌‌های یک‌‌‌جانبه خود مشخص نیست بتواند در این مسیر به موفقیتی دست پیدا کند، زیرا او دائما از لزوم پایان غنیسازی در ایران سخن می‌‌‌گوید و مدعی است که تاسیسات غنیسازی ایران را با بمباران از بین برده است؛ این در حالی است که مقامات ایران ضمن تاکید بر تداوم غنیسازی در کشور می‌‌‌گویند که تاسیسات آسیب جدی دیده ولی از بین نرفته است.
همزمان با صحبت‌‌‌های ترامپ، استیو ویتکاف، مذاکره‌‌‌کننده ارشد آمریکا، نیز ادعا کرد توافقی با ایران که غنیسازی اورانیوم را در این کشور متوقف کند، قابل‌دستیابی است. با‌این‌حال ویتکاف مشخص نکرده که منظور او از توقف غنیسازی چیست و آیا به منزله نداشتن حق غنیسازی است؟ اما موضوع مهم دیگری که به نظر می‌رسد هدف اصلی سومین سفر نتانیاهو به آمریکا در دوره دوم ترامپ است، بحث توافق با حماس است. تلاش‌‌‌هایی در این راستا در هفته‌‌‌های گذشته صورت گرفته و ترامپ می‌‌‌گوید که شانس خوبی برای رسیدن به توافق با حماس در طول این هفته وجود دارد.
بحث دیگر هم جنگ بین روسیه و اوکراین است که ترامپ در آن پرونده نیز با هیچ گشایشی روبه‌رو نشده است و حتی بعد از آخرین تماس تلفنی ترامپ با پوتین، روسیه یکی از شدیدترین حملات پهپادی خود علیه اوکراین را به انجام رساند. طبق گزارش رویترز، ترامپ در بخش دیگری از صحبت‌‌‌های خود گفت مکالمه خوبی با ولودیمیر زلنسکی رئیسجمهور اوکراین داشته اما گفت‌‌‌وگو با ولادیمیر پوتین، همتای روس او، ناامیدکننده بوده است.
مذاکرات پنهانی!
در این بین و همزمان با سفر نتانیاهو به ایالات متحده آمریکا، روزنامه انگلیسی تلگراف مدعی شد که ایران بهصورت پنهانی و به‌رغم مخالفت شدید برخی جریان‌‌‌های داخلی، مذاکرات غیرمستقیم هسته‌‌‌ای با آمریکا را از سر گرفته است. به گزارش تابناک، روزنامه تلگراف در این گزارش نوشته که عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، هفته جاری در اسلو مذاکرات هسته‌‌‌ای با فرستاده دونالد ترامپ را از سر می‌گیرد. پیش‌تر پایگاه خبری آمریکایی آکسیوس به نقل از دو منبع آگاه خبر داده بود که استیو ویتکاف، نماینده ویژه کاخ سفید، قصد دارد هفته آینده در اسلو با وزیر خارجه ایران دیدار کند تا مذاکرات هسته‌‌‌ای از سر گرفته شود. در آن گزارش و به نقل از این منابع آمده بود که تاریخ نهایی این دیدار هنوز تعیین نشده و هیچ‌‌‌یک از دو کشور به‌‌‌طور رسمی این ملاقات را تایید نکرده‌‌‌اند. اما در صورت انجام، این دیدار نخستین گفت‌‌‌وگوی مستقیم میان تهران و واشنگتن از زمان حمله بی‌‌‌سابقه ارتش آمریکا به تاسیسات هسته‌‌‌ای ایران در ماه گذشته میلادی خواهد بود که به دستور دونالد ترامپ رئیس‌‌‌جمهوری این کشور انجام شد.
عراقچی این هفته در یک روزنامه لبنانی نوشت، پذیرش درخواست توقف جنگ از سوی ایران، فرصتی دیگر برای دیپلماسی جامع ایجاد کرده است. البته او بارها از خیانت به دیپلماسی و نفس مذاکره توسط واشنگتن سخن گفته و همزمان تاکید داشته که تهران هیچ‌گاه میز مذاکره را ترک نکرده و نمی‌‌‌کند. وزیر خارجه در گفت‌‌‌وگوی تلویزیونی پنج‌شنبه پنجم تیرماه تاکید کرد که دیپلماسی الان هم وجود دارد و تبادل پیام‌ها و صحبت‌ها ادامه دارد.
روزنامه تلگراف در بخش دیگری از این گزارش به تصویب قانون مجلس شورای اسلامی و ابلاغ آن توسط رئیسجمهور به سازمان‌های مربوطه در خصوص منع ورود هرگونه بازرس، از جمله مدیرکل آژانس به کشور و توقف نصب دوربین‌‌‌های پادمانی و فراپادمانی اشاره کرد. این در حالی است که مجید تخت‌‌‌روانچی، معاون سیاسی وزیر خارجه، در این خصوص اخیرا به ان‌‌‌بی‌‌‌سی توضیح داد که این تصمیم ایران به گزارش غلط دبیرکل بازمی‌گردد، زیرا آن گزارش به‌اصطلاح جامعی که او ارائه داد و بسیار بدموقع، نامنصفانه و غیرواقعی بود، زمینه را برای اعمال فشار سیاسی و اقدام نظامی علیه ایران هموار کرد. تخت‌‌‌روانچی با اشاره به اینکه تصویب این مصوبه به این معنا نیست که ما قرار است همکاری خود با آژانس را قطع کنیم، افزود: «در آن قانون بندهایی وجود دارد که می‌تواند فضایی را برای همکاری ما با آژانس فراهم کند.»
بازار ![]()