پیام ویژه - گروهی از باستان‌شناسان ایرانی در بررسی‌ها و کاوش‌های یک ماهه در محدوده «گور کافری» در استان یزد، 1793 قبر در محدوده‌ای نزدیک به هزار هکتار را درحالی شناسایی کردند که بیش از 90 درصد این گورها در حفاری‌های غیرمجاز تخریب شده است. باستان‌شناسان، قدمت این گورها را که در برخی از آنها اشیاء تدفینی یافته شده است، به دوره اشکانی(از 247 پیش از میلاد تا 224 پس از میلاد) نسبت می‌دهند.
محمد حسین عزیزی خرانقی، عضو هیأت علمی و معاون پژوهشی پژوهشکده باستان‌شناسی، که سرپرست کاوش در این محوطه بوده است، گفت: در بررسی‌های باستان‌شناسی پیمایشی و فشرده یک ماهه انجام شده در محدوده گور کافری، 1793 قبر در محدوده‌ای نزدیک به هزار هکتار شناسایی شده است. این حجم از تراکم در این وسعت زیاد، گور کافری کویجان را به یک محوطه گورستانی منحصر به‌فرد تبدیل کرده است ولی متاسفانه این محوطه بیش از چهار دهه است که مورد حفاری غیر مجاز قرار می‌گیرد و بیش از 90 درصد گورهای آن تخریب شده‌اند. با وجود پی‌گیری‌های مداوم و مکرر فرهنگ‌دوستان و مسئولان محلی به دلیل نبود شناخت و درک صحیح کارشناسی از عملکرد و اهمیت این محوطه شاخص، گور کافری هیچ موقع در فهرست آثار ملی ایران به ثبت نرسید و این موضوع به تشدید حفاری‌های غیرمجاز در این محوطه، منجر شد.
سرپرست هیأت باستان‌شناسی افزود: به هر روی برای شناخت بهتر از ماهیت این محوطه، علاوه‌بر بررسی پیمایشی فشرده و سیستماتیک در این محوطه، پنج گور نیز برای گمانه زنی انتخاب و مورد کاوش قرار گرفت. متاسفانه با توجه به ساختار گورهای و عمق کم آن و امکان راحت نفوذ رطوبت و آب به فضای داخلی گور به دلیل ساختار خاک پیرامون گور و منطقه، تقریبا هیچ بقایایی از اسکلت انسانی در گورها باقی نمانده و تنها در مواردی پوسته های فرسوده و خرد شده استخوانهای بلند، باقی مانده است. اشیاء تدفینی محدودی در گورها قرار داده شده که شامل یک یا دو ظرف سفالی در بالای سر و پای تدفین و اشیاء کوچک مفرغی شامل دستبند و انگشتر و مهرههای سنگی/ خمیر شیشه است.
این باستان‌شناس ادامه داد: با توجه به مطالعات ابتدایی انجام شده می‌توان این محوطه را به دوره اشکانی منسوب کرد و با توجه به تشابه بیشتر قبور و اشیاء آنها، می‌توان محوطه گور کافری کویجان را به عنوان گورستانی متعلق به مردمانی عادی در دوره اشکانی دانست که در این محدوده، زندگی می‌کردند. این تاریخ‌گذاری نسبی و مقدماتی است و ممکن است پژوهش‌های تکمیلی آتی منجر به تغییر در این گاه‌نگاری شود. با توجه به اهمیت بالای این محوطه، هدف اصلی گروه پژوهشی پس از ارائه گزارش پژوهشی پروژه، تکمیل پرونده ثبتی این اثر و پیگیری تا ثبت در فهرست آثار ملی کشور است.
عزیزی خرانقی گفت: در این پروژه مسئولان محلی شهرستان، فرماندار و شهرداری بهاباد و مدیرکل و معاون میراث فرهنگی استان یزد، کمال همکاری با پروژه را داشته‌اند.
بازار ![]()