پیام ویژه - روزنامه سازندگی / «تشنج مزمن در جامعه» عنوان یادداشت روز در روزنامه سازندگی به قلم فرزانه ترکان است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
با وجود امیدواری که مردم در پی مذاکرات و حل‌و‌فصل مناقشات سیاسی داشتند، در ماه‌های اخیر شاهد تغییرات شگرفی در وضعیت اجتماعی و روانی کشور بودیم. پیش از آغاز جنگ و در اوج بحران‌های سیاسی و اقتصادی، امید به بهبود وضعیت اقتصادی و لغو تحریم‌ها، مردم را به آرامش نسبی رسانده بود. در این مدت، کنترل نسبی قیمت ارز و طلا، به همراه برخی نشانه‌های مثبت اقتصادی، باعث شده بود که مردم، حتی با وجود فشارهای اقتصادی، زندگی آرام‌تری را تجربه کنند.
اما این وضعیت در تاریخ 23 خرداد بهبود پیدا نکرد بلکه آنها را در موقعیت روانی سختی قرار داد. فشارهای جنگ، تلفات انسانی و هدف قرار گرفتن فرماندهان ارشد نظامی ایران به وضوح ترس و نگرانی مردم را افزایش داد و چالش‌هایی جدید را برای کشور به وجود آورد.
با پایان دوران جنگ، مردم همچنان با وضعیت نامشخصی در عرصه سیاست و امنیت روبه‌رو هستند. جو روانی جامعه که در ادامه بحران‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی شکل گرفته است به وضوح در وضعیت بلاتکلیفی قرار دارد. وضعیت نیمه‌جنگ و نیمه‌صلح، به همراه نابسامانی‌های شدید اقتصادی، باعث شده است که بسیاری از کسب‌وکارها راکد بمانند و مردم در انتظار تغییرات احتمالی باشند.
در این شرایط، رسانه‌ها و مسئولین، به ویژه شهرداری تهران، در مواجهه با بحران‌ها همچنان بر تبلیغات پیشین و صرف مراسم دینی تکیه می‌کنند. اگرچه این اقدامات می‌توانند به روحیه ملی کمک کنند اما باید اذعان کرد که در بسیاری از مواقع، اینگونه اقدامات نمی‌توانند جایگزین حل مشکلات بنیادی همچون کمبود برق، آب و اینترنت باشند. در واقع، رسانه ملی و مسئولین به جای تقویت روحیه مردم از طریق معرفی راه‌حل‌های مؤثر به سراغ روش‌هایی رفته‌اند که شاید دیگر قادر به جلب اعتماد و همکاری مردم نباشند.
بازار ![]()
از سوی دیگر، مشکلات اساسی همچون قطعی‌های برق، مشکلات در تأمین آب و اینترنت با سرعت پایین و ابهامات قانونی همچون وضعیت فیلترینگ، تنها به ایجاد یک فضای نامطمئن برای مردم افزوده است. در این شرایط، بحث «تاب‌آوری اجتماعی» باید بیشتر از همیشه مورد توجه قرار گیرد. چگونه می‌توان از مردم خواست که در شرایط کنونی، تاب‌آوری اجتماعی نشان دهند، در حالی که خودشان درگیر مشکلاتی هستند که به وضوح ناشی از مدیریت ناترازی‌ها و سوءمدیریت‌های گذشته است.
به ویژه اینکه وضعیت روحی مردم، به ویژه در بخش‌های محروم و کمتر توسعه‌یافته، در شرایطی نامناسب است. فشارهای روانی ناشی از جنگ و بحران‌های اقتصادی به علاوه نبود چشم‌انداز روشن از آینده، همه باعث ایجاد یک فضای اضطراب و استرس در جامعه شده است. در این شرایط برای تقویت تاب‌آوری اجتماعی، لازم است که مسئولین به جای تکرار شعارهای بی‌اثر، با اقدامات واقعی و عملی، به بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی مردم توجه کنند. اگر دولت و نهادهای مسئول نتوانند مشکلات اساسی مردم را حل کنند، هرگونه تبلیغاتی که به شکلی غیرواقعی از مردم انتظار داشته باشند، تنها به بی‌اعتمادی بیشتر و کاهش تاب‌آوری اجتماعی خواهد انجامید.
باید در نظر بگیریم که مسئولین به نیازهای واقعی مردم پاسخ دهند و نه اینکه از آنها انتظاراتی نامناسب داشته باشند. در شرایطی که مردم از مشکلاتی نظیر قطعی برق، کمبود آب، سرعت پایین اینترنت و دیگر مشکلات زیربنایی رنج می‌برند، جلب همکاری آنها از طریق تبلیغات و توصیه‌های صرف به صرفه‌جویی و رعایت اصول دینی بیشتر به تشنج و ناامیدی منجر خواهد شد. وقتی مردم درگیر چنین فشارهایی هستند، به جای تشویق به صرفه‌جویی بیشتر، باید از طرف مسئولین دیدگاهی همدلانه و عملیاتی دریافت کنند که نشان‌دهنده درک وضعیت فعلی کشور و زندگی روزمره مردم باشد. با این حال، نمی‌توانیم از مسئولین توقع داشته باشیم که تنها با تکیه بر اصول دینی و مناسک، مشکلات مردم را حل کنند. شعارها و وعده‌ها، بدون اقدامات عملی برای بهبود شرایط، هیچ تاثیری در تقویت تاب‌آوری اجتماعی و روابط مثبت بین مردم و دولت نخواهند داشت. مسئولین باید در تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات خود به همه اقشار جامعه توجه کنند و به دنبال راه‌حل‌هایی باشند که به رفاه عمومی، حل بحران‌های اقتصادی و بهبود شرایط زیستی مردم منتهی شود. در این شرایط، تجدید نظر در رویکردها، به ویژه در حوزه ارتباطات عمومی و سیاست‌گذاری‌های اجرایی ضروری است. توجه به خواسته‌ها و نیازهای واقعی مردم، درک مشکلات روزمره آنها و ارائه برنامه‌هایی کاربردی برای رفع این مشکلات، می‌تواند منجر به تقویت اعتماد مردم و ایجاد همکاری بیشتر در دوران بحران شود.