پیام ویژه - فارس / کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل، گفت: برخلاف ادعاهای رسانه‌های غربی و صهیونیستی، موضع‌گیری‌های آقای لاریجانی در سفرهای اخیر نشان داد که ایران دخالت‌گر نیست؛ بلکه حامی واقعی استقلال کشورها در برابر تهدیدات فرامنطقه‌ای و رژیم‌هایی است که به دنبال ناامن‌سازی منطقه هستند.
با آغاز رسمی مسئولیت علی لاریجانی به‌عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، دیپلماسی امنیتی کشور وارد مرحله‌ای تازه و پرشتاب شده است.
سفرهای اخیر ایشان به عراق و لبنان، نه‌تنها از نظر زمان‌بندی، بلکه از حیث پیام سیاسی و راهبردی، اهمیت بسیار بالایی دارد. این سفرها در شرایطی انجام می‌شود که منطقه غرب آسیا با تهدیدات فزاینده، جنگ ترکیبی، افزایش تحرکات رژیم صهیونیستی و تلاش آمریکا برای بازتعریف موازنه قدرت در منطقه مواجه است.
در چنین فضایی، ایران به‌عنوان یکی از قدرت‌های اصلی منطقه‌ای، تلاش دارد هم با تقویت جبهه مقاومت، هم از طریق گفت‌وگوی امنیتی با دولت‌های منطقه، از یک سو تهدیدات را کنترل کند و از سوی دیگر، همکاری‌های سازنده و مستقل برای ثبات منطقه‌ای را توسعه دهد.
خبرگزاری فارس در همین زمینه با رامین مهمانپرست کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل، گفتگو کرده که در ادامه مشروح آن آمده است:
بازار ![]()
فارس: سناریوی آمریکا و اسرائیل را پس از جنگ 12 روزه چطور ارزیابی می‌کنید؛ آیا دشمنان ممکن است مجددا وارد جنگ تمام عیار شوند یا برنامه های دیگری در دست اجرا است؟
مهمانپرست: فکر می‌کنم بعد از جنگ 12 روزهای که اسرائیلی‌ها و آمریکایی‌ها علیه کشور ما آغاز کردند، دوره‌ای قابل‌توجه و بسیار حساس را پشت سر می‌گذاریم. دشمنان کشور ما تلاش دارند ضرباتی وارد کنند و از یک سو جبهه مقاومت را تضعیف نمایند و از سوی دیگر، جمهوری اسلامی ایران را به‌طور مستقیم هدف قرار دهند.
یکی از نکاتی که مورد توجه تحلیل‌گران سیاسی قرار گرفته، این است که برنامه آینده آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها در قبال کشور ما چیست. به نظر می‌رسد آن‌ها از میان سه گزینه یا سه سناریوی قابل طرح که پیش‌تر نیز درباره آن‌ها صحبت کرده بودیم، به دنبال انتخاب یکی هستند.
سه سناریوی آمریکا و اسرائیل علیه ایران
یک سناریو هرچند احتمال آن بسیار ضعیف است، این بود که آمریکا با ایران به توافقی کامل برسد و تلاش شود تا روابطی جدید در منطقه، با توجه به منافع طرفین و کشورهای منطقه تعریف گردد. این سناریو می‌توانست عملی باشد، اما احتمال وقوع آن بسیار پایین است، به دلیل نوع عملکرد آمریکایی‌ها و خیانت‌هایی که در روند مذاکرات انجام دادند.
مخصوصاً با همدستی اسرائیل در ترورها و ضرباتی که به فرماندهان نظامی یا دانشمندان هسته‌ای ما وارد کردند و همچنین شهادت مردم بی‌گناه کشورمان.
نتانیاهو و همدستان جنایتکار او نیز به‌شدت با هر نوع توافق بین ایران و آمریکا مخالف‌اند و همه تلاش خود را می‌کنند تا چنین توافقی شکل نگیرد. بنابراین، احتمال وقوع این سناریو بسیار ضعیف است.
ایران پاسخ محکمی به سناروی دوم دشمنان داده
سناریوی دوم این است که آن‌ها بخواهند مجددا وارد یک درگیری تمام‌عیار با ایران شوند. جنگ 12 روزه نشان داد که اگر قرار باشد عملیات مستقیم و گسترده‌ای انجام شود، با اینکه ما از درگیری و جنگ استقبال نمی‌کنیم، اما طبیعتاً بی‌تفاوت نخواهیم ماند. در آن جنگ، تنها بخشی از ظرفیت‌های کشور ما به نمایش درآمد که نشان‌دهنده قدرت تخریب ما و آسیب‌پذیری دشمن بود.
در شرایطی که گفته می‌شود اگر اسرائیل‌ها با حمایت آمریکا مجدداً بخواهند درگیری یا جنگی را آغاز کنند، مسئولان کشور ما ممکن است ظرف یکی دو روز نخست چنان ضرباتی وارد کنند که وضعیت اسرائیل به‌کلی تغییر کند و آن‌ها با واقعیتی مواجه شوند که حتی تصور آن را هم نمی‌کردند.
از آن‌جا که احتمال گسترش چنین درگیری به کل منطقه وجود دارد و این می‌تواند به‌شدت منافع آمریکا، اسرائیل و متحدان‌شان را در معرض خطر قرار دهد، این سناریو نیز چندان محتمل به نظر نمی‌رسد، خصوصاً با توجه به اینکه کشورهای منطقه به‌شدت نگران آسیب به زیرساخت‌های انرژی و اقتصادی خود هستند و تلاش دارند جلوی وقوع جنگی گسترده را بگیرند.
سناروی سوم دشمنان ترکیبی است
سناریوی سوم که به‌صورت ترکیبی اجرا می‌شود، شامل چند بخش است. یکی از آن‌ها تشدید فشارهای اقتصادی است. هم آمریکا به‌صورت مستقیم تحریم‌ها را دنبال می‌کند و هم اروپا از طریق مکانیزم ماشه در تلاش است تا فشار اقتصادی بیشتری وارد کند، با هدف تضعیف اقتصاد کشور و ایجاد نارضایتی عمومی در میان مردم. مشاهده می‌کنیم که آن‌ها این برنامه را به‌طور جدی در دستور کار دارند.
بخش دیگر این سناریو، ایجاد ناامنی داخلی از طریق مزدوران و منافقینی است که در پی انجام اقداماتی نظیر ترورهای هدفمند، ایجاد هرج‌ومرج، ناامنی، انفجار و اقدامات مشابه هستند. این موضوع نیازمند هوشیاری کامل نیروهای امنیتی کشور است تا بتوانند با پیش‌بینی و پیشگیری، برنامه‌های دشمن را خنثی کنند.
بخش سوم هم که با سفر جناب آقای لاریجانی ارتباط دارد، بیشتر به تلاش برای ایجاد ناامنی ذهنی و روانی در کشور بازمی‌گردد؛ به‌طوری‌که کشور را از طریق تحریک در نقاط مرزی درگیر کنند.
برای مثال، در کردستان عراق، بلوچستان، آذربایجان، افغانستان و دیگر مناطق اطراف مرزها تلاش دارند از طریق نیروهای نیابتی خود ناامنی‌هایی ایجاد کنند و کشور را درگیر حواشی مرزی نمایند. شواهدی از این اقدامات را پیش‌تر نیز مشاهده کرده‌ایم.
در برابر این سه وضعیت، کشور باید اقدامات متناسبی انجام دهد. در حوزه فشارهای اقتصادی و تحریم‌ها، چه این فشارها تشدید شوند و چه نه، یکی از اولویت‌های اصلی کشور باید رسیدگی به مسائل اقتصادی باشد.
در این شرایط سخت و در زمانی که دشمنان سعی دارند مانع همکاری اقتصادی ما با سایر کشورها شوند، لازم است که ریسک اقدامات شجاعانه و جراحی‌های بزرگ اقتصادی را بپذیریم و در دستور کار قرار دهیم. باید تلاش شود درآمدهای کشور افزایش پیدا کند، از هزینه‌های غیرضروری جلوگیری شود و از این طریق، قدرت اقتصادی و در نتیجه قدرت ملی کشور تقویت گردد.
با ایجاد رفاه اقتصادی بیشتر، رضایت مردم و حمایتی که از نظام و کشور خود دارند تقویت می‌شود و همین موضوع باعث می‌شود اقداماتی که دشمنان بخواهند در داخل کشور انجام دهند، مانند فعالیت‌های منافقین، ترورها، احتمالا انفجارها یا آتش‌سوزی‌ها و دیگر اقدامات ایجادکننده هرج‌ومرج، با شکست مواجه شود.
نیروهای امنیتی ما باید به‌صورت گسترده وارد عمل شوند. احیای بسیج و حضور آن‌ها در صحنه مقابله با منافقین و مزدوران می‌تواند بسیار مؤثر باشد. مردم نیز از این اقدام حمایت می‌کنند، چرا که خواهان کنترل بیشتر و حفظ امنیت کشور هستند.
آقای لاریجانی ماموریت خود را سریع و پرقدرت آغاز کردند
فارس: سفرهای اخیر اقای لاریجانی به عراق و لبنان و انتقال پیام اقتدار ایران، واکنش های زیادی در محافل سیاسی و رسانه ای داشته، این سفرها را چگونه ارزیابی می کنید؟
مهمانپرست: در بخش سوم که به مرزهای ما مربوط می‌شود، به نظر می‌رسد جناب آقای دکتر لاریجانی، به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی، خیلی سریع و بدون اتلاف وقت کار خود را آغاز کرده‌اند.
ایشان با کشورهایی که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم می‌توانند در امنیت ملی ما و یا جبهه مقاومت تأثیرگذار باشند، وارد گفتگو و تعامل شده‌اند. سفر ایشان به عراق و لبنان با هدف تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران انجام شده است؛ هم در زمینه هشدارهایی که باید داده شود و هم در زمینه همکاری‌های امنیتی که می‌تواند به صورت مستقل مطرح و انجام شود.
نکته قابل توجه در این سفرها، تأکید بر همکاری‌های منطقه‌ای به‌جای تقابل با کشورهاست. برخلاف ادعاهای رسانه‌های غربی و صهیونیستی که همواره ایران را به «دخالت» در امور داخلی کشورهای منطقه متهم می‌کنند، موضع‌گیری‌های لاریجانی در این سفرها روشن ساخت که رویکرد جمهوری اسلامی، احترام به حاکمیت کشورها، تمامیت ارضی آن‌ها و حمایت از ثبات درون‌زای منطقه‌ای است.
ایران دخالت‌گر نیست؛ بلکه حامی واقعی استقلال کشورها در برابر تهدیدات فرامنطقه‌ای و رژیم‌هایی است که به دنبال ناامن‌سازی منطقه هستند.
سیاست ایران تقویت همگرایی بین کشورهای منطقه است
سیاست کلی ما، گسترش همکاری‌های منطقه‌ای، ایجاد یک سیستم جامع امنیتی با حضور کشورهای قدرتمند منطقه است. باید این موضوع به‌خوبی درک شود که اگر رژیم صهیونیستی احساس کند مانعی بر سر راه خود نمی‌بیند و بخواهد به‌طور مستقیم به ایران یا برخی شاخه‌های جبهه مقاومت حمله کند، این جسارت نهایتاً به سایر کشورها نیز منتقل خواهد شد و آن‌ها را هدف قرار خواهد داد و دچار مشکلات جدی خواهد کرد.
کشورهای منطقه باید بدانند که این رژیم جنایتکار اسرائیل به هیچ نقطه‌ای قانع و متوقف نخواهد شد. بنابراین بهتر است با یک همکاری جمعی و مقاومت در برابر این جنایات، همه با یکدیگر همکاری داشته باشند.
در عین حال، جمهوری اسلامی ایران همواره استقلال و تمامیت ارضی کشورهای منطقه را تأیید و حمایت کرده است. ما هیچ‌گاه قصد ورود به مسائل داخلی کشورهای منطقه را نداشته‌ایم.
اما ایجاد همکاری‌های منطقه‌ای، هشدار نسبت به اتفاقاتی که در حال رخ دادن است و آگاه‌سازی کشورهای منطقه از این حقیقت که آن‌ها نیز در امان نخواهند بود و نوبت به آن‌ها هم خواهد رسید، از جمله اقداماتی است که باید در دستور کار قرار گیرد. از همین حالا باید پیشگیری شود و یک همکاری فعال و واقعی در زمینه مسائل امنیتی و گسترش روابط دوجانبه شکل بگیرد.
جناب آقای دکتر لاریجانی از هوش و درایت بالایی برخوردارند. سوابق ایشان در موقعیت‌های مختلف نشان‌دهنده ابتکارات و خلاقیت ایشان است. حضور ایشان به‌عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی، قطعاً می‌تواند در سیاست خارجی و امنیت ملی ما و همچنین نوع تعامل با کشورهای منطقه، تحولی ایجاد کند.
در مورد موضع ایران در قبال خلع سلاح حزب‌الله باید گفت که مواضع به‌خوبی توسط آقای دکتر لاریجانی تشریح شده است. حزب‌الله بخشی از مقاومت لبنان در برابر جنایات و تجاوزات رژیم صهیونیستی است.
اگر دولت لبنان بخواهد از استقلال و تمامیت ارضی خود دفاع کند، نباید چنین نیروی ارزشمندی را از دست بدهد. توصیه ما این است که لبنان باید به‌صورت یکپارچه و با تمام ظرفیت، از جمله ظرفیت حزب‌الله، در آمادگی کامل برای مقابله با جنایات رژیم صهیونیستی باشد.
سفر لاریجانی نشان داد ایران دخالت گرا نیست
در پاسخ به سوال آخر که برخی ایران را متهم به دخالت در منطقه می‌کنند، چه در لبنان و چه در عراق باید گفت که این اتهامات بخشی از جنگ روانی دشمنان ما است. در جنگی که آن‌ها آغاز کرده‌اند، یکی از اجزای آن جنگ روانی است.
رسانه‌ها و اظهارنظرهایی که منتشر می‌شود، با هدف فشار سیاسی به ایران و ایجاد تردید در بین مردم کشور ما صورت می‌گیرد. ما نباید فریب این ترفندها را بخوریم. هوشیاری ویژه‌ای در این زمینه لازم است، به‌ویژه در میان مردم.
نقش رسانه‌های داخلی ما بسیار مهم است. باید وضعیت و مواضع کشور برای مردم خودمان و برای مردم سایر کشورها به‌خوبی تبیین، روشن و شفاف‌سازی شود.
به گزارش فارس؛ سفر لاریجانی به بغداد و بیروت، تنها یک حرکت نمادین یا تشریفاتی نبود، بلکه حامل پیام‌های روشن سیاسی، امنیتی و راهبردی به بازیگران داخلی و خارجی بود.
در بغداد، تمرکز اصلی بر گفت‌وگوهای امنیتی دوجانبه و منطقه‌ای، تأکید بر حاکمیت ملی عراق و همکاری برای کنترل مرزها و مقابله با تحرکات گروه‌های تروریستی یا عناصر وابسته به بیگانگان بود.
محور اصلی گفتگوها، تقویت همکاری‌های امنیتی به‌ویژه در مرزهای مشترک بود. امضای تفاهم‌نامه امنیتی میان دو کشور، با هدف کنترل تحرکات گروه‌های مسلح مخالف ایران در نوار مرزی اقلیم کردستان، یکی از مهم‌ترین نتایج این سفر بود. از منظر ایران، این توافق به‌نوعی تضمینی برای کنترل تهدیدات مرزی و مهار گروه‌های مخالف مستقر در خاک عراق تلقی می‌شود.
از سوی دیگر، در لبنان، حضور لاریجانی حاوی یک پیام قاطع در حمایت از جبهه مقاومت، به‌ویژه حزب‌الله، در برابر تهدیدات فزاینده رژیم صهیونیستی بود.
همزمانی این تحرکات دیپلماتیک با تحولات میدانی نیز حائز اهمیت است. در حالی که رژیم صهیونیستی، پس از ناکامی در غزه و ناتوانی در مهار حزب‌الله، به‌دنبال بهره‌برداری از فشارهای بین‌المللی برای خلع سلاح مقاومت است، حضور فعال دیپلماتیک ایران، به‌ویژه در لبنان، نشان داد که جمهوری اسلامی نه‌تنها از مقاومت عقب‌نشینی نمی‌کند، بلکه آن را بخشی مشروع و ضروری از سازوکار دفاعی کشورهای منطقه در برابر تجاوزات تل‌آویو می‌داند.
سفر لاریجانی همچنین پیامی داخلی برای مردم ایران دارد: در برابر جنگ ترکیبی دشمن، که شامل فشار اقتصادی، عملیات روانی و تحریکات امنیتی است، جمهوری اسلامی ایران در عرصه سیاست خارجی نیز با قدرت، فعالانه و هوشمندانه وارد عمل شده است. این تحرکات نشان می‌دهد که ایران منتظر تحولات نیست، بلکه خود به‌عنوان بازیگر تعیین‌کننده، صحنه را مدیریت می‌کند.
در مجموع، این سفرها را می‌توان آغازی بر شکل‌گیری یک نظم امنیتی جدید منطقه‌ای دانست؛ نظمی که مبتنی بر همکاری، درک مشترک از تهدیدات، و حمایت متقابل کشورهای مستقل در برابر پروژه‌های بی‌ثبات‌ساز قدرت‌های فرامنطقه‌ای است.
لاریجانی با سابقه دیپلماتیک و سیاسی گسترده، توانسته در همان روزهای آغاز مسئولیت جدیدش، مسیر جدیدی را در سیاست امنیتی ایران ترسیم کند؛ مسیری که با تقویت جبهه مقاومت، تعامل سازنده با همسایگان و پیام روشن به دشمنان همراه است: ایران آماده گفت‌وگو، اما محکم در دفاع از منافع ملی و امنیت منطقه‌ای ایستاده است.