پیام ویژه - ایرنا / دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در حالی که با اعمال تعرفههای سنگین به هند فشار میآورد، رویکردی نرمتر در قبال چین، رقیب اصلی ایالات متحده، در پیش گرفته است؛ این دوگانگی در سیاست خارجی که ریشه در منافع سیاسی و اقتصادی دارد، هند را در برابر آزمونی بزرگ برای حفظ تعادل در روابط بینالمللی خود قرار داده است.
به گزارش اندی تیوی، دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا که خود را «رئیسجمهور صلح» معرفی میکند، ادعا میکند که دولتش در برقراری آتشبس بین هند و پاکستان، تایلند و کامبوج و همچنین اسرائیل و ایران نقش داشته و اکنون در تلاش برای میانجیگری صلح بین روسیه و اوکراین است.
اصرار ترامپ بر دریافت اعتبار عمومی برای این تلاشها، واکنش مثبتی از طرفهای درگیر به همراه نداشته است. برای مثال، هند از به رسمیت شناختن نقش او در توقف عملیات سیندور خودداری کرد و تایلند نیز هرگونه میانجیگری از سوی آمریکا یا چین را رد کرده است. در مقابل، پاکستان و کامبوج به طور علنی از تلاشهای ترامپ قدردانی کردند.
اختلافات در رویکردهای سیاستی، به دلایل سیاسی و منافع شخصی، باعث شده که ترامپ با کشورهای درگیر در این مناقشات رفتار متفاوتی داشته باشد. تلاش او برای صلح به سیاست خارجی آرام برای آمریکا منجر نشده است. او از ابزارهای اقتصادی مانند تعرفهها برای فشار بر کشورهایی مثل هند و چین استفاده کرده تا به خواستههای آمریکا تن دهند.
در مورد چین، این رویکرد به شکل افزایش تدریجی تعرفهها بین واشنگتن و پکن ظاهر شد. در اوایل سال 2025، جنگ تعرفهای بیپایان به نظر میرسید. هر بار که چین تلافی میکرد، ترامپ آن را نشانه بیاحترامی میدانست و تعرفهها را افزایش میداد. اکنون، کالاهای چینی در آمریکا با تعرفه 55 درصدی مواجهاند و تعرفههای تلافیجویانه چین بر کالاهای آمریکایی به 32 درصد رسیده است. هر دو طرف تا 12 اوت (سهشنبه 21 مرداد) فرصت دارند تا از مشکلات آینده برای مصرفکنندگان و تولیدکنندگان خود جلوگیری کنند.
با این حال، موضع ترامپ در قبال چین که رقیب اصلی آمریکا در زمینههای اقتصادی، نظامی و ایدئولوژیک است، به سمت مذاکره و توافق متمایل شده است. او که زمانی چین را مسئول «بزرگترین سرقت تاریخ جهان» میدانست، حالا تعرفه 145 درصدی اولیه را «بیش از حد بالا» خوانده و از امکان «توافق خوب» با چین سخن گفته است. دیدارهای مکرر مقامات آمریکایی، از جمله اسکات بسنت، وزیر خزانهداری، با همتایان چینی در استکهلم و لندن، و مذاکره برای یک آتشبس 90 روزه در ماه مه، نشاندهنده تمایل به مدیریت رقابت با چین است.
در مقابل، رویکرد در قبال هند کاملاً متفاوت است. تعرفه 50 درصدی بر کالاهای هندی نشاندهنده خصومتی است که تنها در مورد معدودی از کشورها مانند روسیه و چین، دیده شده است. او مذاکره با هند را به حل مسائل به ویژه تجارت نفت با روسیه، مشروط کرده است. تعرفههای 25 درصدی به دلیل باز نبودن بازار هند به روی محصولات آمریکایی، بهویژه در بخشهای لبنیات و کشاورزی، اعمال شده و 25 درصد دیگر به تازگی برای تنبیه هند به دلیل خرید نفت روسیه اضافه شده است. هند تا 27 اوت فرصت دارد تا با این تعرفهها مقابله کند.
چند عامل میتواند این تغییر رویکرد و دوگانگی را توضیح دهد:
عدم قدردانی هند از میانجیگری آمریکا: خودداری هند از به رسمیت شناختن نقش آمریکا در آتشبس با پاکستان، به نظر میرسد خشم ترامپ را برانگیخته است. این موضوع، همراه با تجارت هند با روسیه، بهانهای برای فشار اقتصادی بر هند شده است.
فشارهای داخلی در آمریکا: محدودیتهای چین بر صادرات عناصر کمیاب زمین در آوریل 2025، صنایع آمریکایی را تحت فشار قرار داد و مذاکره با چین را ضروری کرد. چین، به عنوان شریک تجاری کلیدی، برای آمریکا اهمیت بیشتری نسبت به هند دارد.
اهداف سیاسی داخلی: سیاستهای انتخاباتی ترامپ، مانند بازگرداندن مشاغل به آمریکا و کاهش کسری تجاری، او را وادار کرده تا هند را به عنوان یک قربانی برای جلب حمایت داخلی انتخاب کند. مسائل ویزای H-1B و تصور اینکه هند بازار خود را به روی آمریکا باز نکرده، این فشارها را تشدید کرده است.
در ارتباط با واکنش هند لازم به ذکر است که دهلی نو در برابر این فشارها منفعل نبوده است. هند در نشستی با روسیه، مشارکت استراتژیک خود را تایید کرد. همچنین، سفر نارندرا مودی نخست وزیر هند به چین برای اجلاس سازمان همکاری شانگهای تایید شد. این اقدامات نشاندهنده تاکید هند بر خودمختاری استراتژیک و چندجانبهگرایی است.
در نهایت اینکه هند اکنون با آزمونی بزرگ در سیاست خارجی خود مواجه است. مذاکره با آمریکا، بدون دادن امتیازات فوری، ضروری است. روابط هند با آمریکا، روسیه و چین همواره فراز و نشیب داشته اما این بار، موفقیت در این آزمون نیازمند نه تنها دیپلماسی بلکه اصلاحات داخلی است تا هند بتواند جایگاه خود را در این بازی پیچیده جهانی حفظ کند.
بازار ![]()